Zrabowane przez Niemców manuskrypty wróciły do Polski
Treść
Jedenaście odzyskanych po 60 latach bezcennych dokumentów z lat 1208-
-1491, pochodzących i przechowywanych do 1945 r. w Archiwum Państwowym we Wrocławiu, powróciło w sobotę na swoje stare miejsce. Nigdy wcześniej nie odzyskano równocześnie aż tak znacznej ilości materiałów.
Darczyńcą, dzięki któremu archiwalia powróciły do Wrocławia, jest Philip Gavin, syn amerykańskiego żołnierza, który natrafił na te cenne dokumenty w Niemczech. Znalazły się one tam w wyniku rozproszenia zasobu archiwum wrocławskiego pod koniec II wojny światowej na skutek celowej akcji władz III Rzeszy, wywożących m.in. cenne pergaminowe manuskrypty do USA. Syn pana Gavina przywiózł odnalezione dokumenty do Stanów Zjednoczonych. W jego imieniu przekazał je Polsce obecny dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Milwaukee Timothy D. Cary. Znacząco przyczyniła się do tego również Ewa Barczyk kierująca biblioteką archiwum uniwersyteckiego w tym mieście.
Sprawujący we wrocławskim archiwum opiekę nad dokumentami dr Roman Stelmach podkreślił, że odzyskane materiały pochodzą z zespołów poklasztornych z Wrocławia i okolic. W dwóch przypadkach sprawa określenia dokładnej proweniencji dokumentów wymaga jeszcze badania. Najstarszy z nich, zatwierdzający przez księcia Henryka I Brodatego fundację klasztoru cysterek w Trzebnicy wraz z wykazem miejscowości nadanych klasztorowi przez księcia, powstał w 1208 roku. Warto też zwrócić uwagę m.in. na dokumenty rycerza śląskiego Szyniba Galla z 1296 r., nadające klasztorowi św. Macieja we Wrocławiu prawa używania należących do niego wód, tj. rzek i stawów, manuskrypt księcia kujawskiego i sieradzkiego, późniejszego króla Polski Władysława Łokietka z 1294 r., zezwalający Jakubowi, prepozytowi wrocławskiego szpitala Świętego Ducha, na wybudowanie nowej placówki w Brześciu Kujawskim.
Wśród przekazanych materiałów jest także jeden falsyfikat: dokument księcia Henryka I Brodatego z 1214 r., nadający klasztorowi św. Wincentego we Wrocławiu targ w Oleśnicy.
Przez najbliższy tydzień odzyskane manuskrypty będzie można oglądać w siedzibie Archiwum Państwowego we Wrocławiu przy ul. Pomorskiej 2. Później zostaną one poddane szczegółowym zabiegom konserwatorskim.
Marek Zygmunt, Wrocław
"Nasz Dziennik" 2006-09-11
Autor: wa