Zapomniana bitwa

Treść

W Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie jeszcze do końca września możemy zobaczyć wystawę "Zapomniana Bitwa Warszawska". Ekspozycja została zorganizowana z okazji 350. rocznicy walk pomiędzy wojskami polsko-litewskimi pod dowództwem króla Jana Kazimierza a armią szwedzko-brandenburską Karola X Gustawa.
Trwająca trzy dni bitwa ze Szwedami pod Warszawą na polach dzisiejszych dzielnic Bródna, Białołęki i Żerania w dniach 28-30 lipca 1656 roku była największą batalią w czasach potopu. Po obu stronach walczyło ponad 50 tysięcy żołnierzy. To ważne w dziejach Warszawy wydarzenie jest mało znane. W historii wojskowości bitwa zapisała się jako jedna z największych szarż husarii. Po sukcesach polskiej armii w pierwszym dniu, drugiego dnia doszło do bitwy na otwartym polu. Król Jan Kazimierz skierował na pole bitwy husarię, która poprowadzona przez Aleksandra Hilarego Połubińskiego po początkowych powodzeniach została zatrzymana ogniem szwedzkiej piechoty. Ostatniego dnia szwedzka piechota zepchnęła nasze wojska z ich pozycji. Armia polska wycofała się na południe. Nie sprawdził się jako wódz król Jan Kazimierz. Szwedzi zajęli miasto, grabiąc wszystko, co było możliwe. Nawet w Zamku Królewskim zrywali posadzki.
Na ekspozycji możemy zobaczyć 73 okazy uzbrojenia z połowy XVII wieku. Najciekawszym eksponatem jest autentyczna zbroja króla Jana Kazimierza, w której zapewne brał udział w tej bitwie. Na wystawie zgromadzono także 42 ryciny i obrazy, w tym przykłady XVII-wiecznej ikonografii. Interesujące są miedzioryty wykonane według rysunków malarza Erika Dahlberga, oficera w służbie króla szwedzkiego, który był naocznym świadkiem bitwy. Jego dzieła oprócz wartości artystycznej mają także znaczenie jako ikonograficzne źródła historyczne. Na wystawie można obejrzeć również portrety dowódców obu walczących stron. Interesujący jest obraz Johanna Phillipa Lemkego "Utarczka Karola Gustawa z Tatarami w bitwie pod Warszawą 29 lipca 1656 roku". Przedstawiony jest na nim król szwedzki w walce z kilkoma Tatarami. Na obrazie uwieczniono wydarzenie z drugiego dnia bitwy, kiedy Tatarzy wspierający armię Rzeczypospolitej, uprzedzając główne uderzenie husarii, dokonali śmiałego wypadu na tyły wojsk szwedzkich od strony wsi Bródno.
Andrzej Kulesza

"Nasz Dziennik" 2006-09-22

Autor: wa