Wielki Tydzień w sztuce

Treść

Prozaik Jerzy Zawieyski mawiał, że "Sztuka chrześcijańska rodzi się podobnie jak modlitwa: z potrzeby uwielbienia, z poczucia pokory i miłości, a także z całej ludzkiej niemocy, która przez cierpienie, słabość i grzech przedziera się ku Bogu". Właśnie tego rodzaju sztukę, która tym razem stanowi bogatą ilustrację wydarzeń Triduum Paschalnego, prezentuje na wystawie "Wielki Tydzień. Męka, Śmierć i Zmartwychwstanie w sztuce polskiej XIX i XX wieku" warszawskie Muzeum Literatury.
Sztuka o tematyce religijnej często stanowi nie tylko ilustrację wydarzeń biblijnych czy prawd objawionych, ale uwrażliwia również na piękno, i to nie tylko dzieła. Pozwala także odkrywać to piękno transcendentne, ponadczasowe. Obcowanie ze sztuką, w której człowiek zmierza się z tym, co jest nie tylko ziemskie, skłania go do refleksji. Obok pewnych dzieł nie można przecież przejść obojętnie. Tak dzieje się również w przypadku oglądania warszawskiej ekspozycji, na której znalazło się przeszło 70 obiektów, w tym głównie obrazy.
Wystawa przez bogaty i różnorodny język malarski opowiada o Wielkim Tygodniu - dniach, które odmieniły bieg historii ludzkości. Tak więc wędrówkę po muzeum rozpoczyna monumentalny obraz Antoniego Michalaka "Ukrzyżowanie", budzący szczególny podziw ze względu na zawartą w nim teologiczną głębię. Dalej przechodzimy przez kolejne sale, uczestnicząc w ostatniej ziemskiej pielgrzymce Jezusa, począwszy od wjazdu do Jerozolimy w Niedzielę Palmową aż po poranek Zmartwychwstania. Wśród nich szczególnie warto się zatrzymać przy takich dziełach sztuki, jak: "Trzy Marie u grobu Chrystusa" Wilhelma Kotarbińskiego, "Ukrzyżowanie" Józefa Pankiewicza, "Golgota" Jana Styki, słynny obraz mistrza Jana Matejki "Zmartwychwstanie", Wojciecha Weissa "Zdjęcie z krzyża", Leona Wyczółkowskiego "Głowa Chrystusa", "Ecce Homo" brata Alberta Chmielowskiego czy też płaskorzeźby Gustawa Zemły.
- Staraliśmy się, by ten temat był ilustrowany dziełami sztuki najwyższej - mówił podczas otwarcia komisarz wystawy Łukasz Kossowski. I jak zapewniał dalej autor scenariusza ekspozycji, o tej wystawie, tak ściśle związanej z tematyką religijną, nie można mówić inaczej, jak tylko językiem religii. Dlatego została ona uzupełniona obszernymi fragmentami Ewangelii, które przy kolejnych obrazach stanowią jakby pośrednio opis obrazów, a także słowami znanych polskich poetów: A. Mickiewicza, C.K. Norwida, J. Liberta, R. Brandstaettera.
Warto podkreślić, że warszawska wystawa jest pierwszą tego rodzaju inicjatywą w Polsce, która na tak szeroką skalę prezentuje malarstwo polskie XIX i XX wieku ilustrujące wydarzenia Wielkiego Tygodnia.
Eksponowane dzieła zostały wypożyczone z Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Kielcach oraz ze zbiorów prywatnych. Większość z nich została pokazana publiczności po raz pierwszy. Na zakończenie warto dodać, że nieczęsto nadarza się okazja do podziwiania tylu znakomitych dzieł. Tym bardziej warto wybrać się na tę wystawę, że obcowanie z tego rodzaju sztuką daje prawdziwą radość, pozwala także na chwilę głębszej medytacji.
Anna Rasztawicka

Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie przy Rynku Starego Miasta 20. Wystawa będzie czynna do 8 maja br.

Autor: DW