Wielki artysta i Polak

Treść

W setną rocznicę uhonorowania Henryka Sienkiewicza Literacką Nagrodą Nobla w Centrum Kształcenia i Wychowania OHP w Roskoszy koło Białej Podlaskiej w dniach 18-20 maja odbędzie się ogólnopolska konferencja naukowa zatytułowana "Henryk Sienkiewicz w kulturze polskiej". Organizatorami spotkania są: Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej i Instytut Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Muzeum Henryka Sienkiewicza w Woli Okrzejskiej.
W pierwszym dniu obrad zebrani wysłuchają odczytów poświęconych różnym aspektom twórczości wielkiego pisarza, m.in. zawartym w jego utworach ideom pozytywistycznym, a także obrazowi średniowiecznej i nowożytnej kultury polskiej. Przedstawione zostaną także takie zagadnienia, jak: sztuka wybaczania według Henryka Sienkiewicza, obraz islamu i muzułmanów w twórczości noblisty, "Trylogia" a polski etos kresowy. W czwartek uczestnicy konferencji wyjadą do Woli Okrzejskiej - miejsca, gdzie urodził się przyszły noblista i gdzie wspólnie ze swoim rodzeństwem spędził lata beztroskiego dzieciństwa. W zabytkowym dworku od godz. 9.45 do 11.15 odbędą się obrady plenarne, poświęcone m.in. stylom batalistyki w polskiej powieści historycznej i językowi Sienkiewicza. Po zwiedzeniu ekspozycji muzealnej nastąpi powrót do Roskoszy. Obrady zakończą się w piątek dyskusją o godz. 13.00.
Świat na długo zapamiętał rok 1905, kiedy 10 grudnia Henryk Sienkiewicz jako pierwszy Polak odbierał Literacką Nagrodę Nobla, przyznaną za "wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu" i - jak podkreślił jeden z jurorów - "rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu". W uzasadnieniu nagrody wbrew potocznej opinii nie "Quo vadis" było głównym argumentem. Sprawozdawca czasopisma "Wędrowiec" pisał, iż sędziowie najdłużej zatrzymywali się nad "Potopem" i "Krzyżakami", a więc utworami, w których Sienkiewicz był na wskroś pisarzem polskim. Dlatego we fragmentach protokołu jury znalazły się następujące sformułowania: "Narodowi polskiemu te widome dla wszystkich geniusze są jeszcze potrzebniejsze niż gdzie indziej, one bowiem jednoczą cały naród, one stawiają w obliczu świata jako przedstawiciele rodaków swoich, one przedstawiają i bronią pamięci historycznej (...), one wreszcie podtrzymują ducha i zagrzewają do walki (...)".
W swoim odczycie Henryk Sienkiewicz powiedział, że choć Polska uważana jest za martwą i pogrzebaną, to jednak dzięki jego nagrodzie dała świadectwo swej sile przetrwania i woli zwycięstwa. Pisarz stwierdził wówczas: "Za to uwieńczenie - nie mojej osoby, albowiem gleba polska jest żyzna i nie brak pisarzy, którzy mnie przewyższają, ale za uwieńczenie polskiej pracy, gdy Polskę głoszono umarłą, członkom Akademii składam jako Polak najszczersze i najgorętsze podziękowania".
EI

"Nasz Dziennik" 2005-05-16

Autor: ab