Watykańskie dzieło Rafaela

Treść

Muzeum Okręgowe w Sandomierzu prezentuje wystawę zatytułowaną "Loggie watykańskie w XVIII-wiecznych sztychach". Tworzy ją ponad trzydzieści barwionych, pełnych bogactwa ornamentyki grafik z wyobrażeniami rafaelowskich fresków.

Rafaelowi, jednemu z największych mistrzów renesansu, Papież Leon X powierzył wykonanie polichromii krużganków dziedzińca San Damaso w Pałacu Watykańskim w latach 1517-1519. Artysta z pomocą uczniów: Giulio Romano i Giovanniego da Udine, stworzył prawdziwie niezwykłe dzieło, tzw. Biblię według Rafaela, w którym zestawił przedstawienia z mitologii klasycznej ze scenami ze Starego i Nowego Testamentu, uzupełniając je klasyczną ornamentyką i groteską. W XVIII w. zrodził się projekt wydania rafaelowskich dekoracji loggii w formie graficznej. Zgodę i błogosławieństwo na pracę nad tym dziełem dał Papież Klemens XIII. Wydano je w bardzo dużych formatach pt. "Loggie di Rafaele nel Vaticano" w Rzymie w 1776 roku. Twórcami opracowania byli: architekt Pietro Camporese, rysownik Lodovico Tesco i malarz Gaetano Savorelli, zaś rytowania podjęli się sztycharze Giovanni Ottaviani i Giovanni Volpato. Popularyzacja watykańskiego dzieła Rafaela miała ogromny wpływ na kształtowanie się estetyki wnętrz aż do połowy XIX wieku. Prezentowana na Zamku Kazimierzowskim kolekcja w aranżacji Bogumiły Gancarz wchodzi w skład Galerii Dąmbskich, pozostającej w zbiorach Muzeum Okręgowego w Rzeszowie.
- Barwne grafiki należą do rzadkości. Tymczasem te, malowane gwaszem, pod pędzlem Savorellego przemieniały suche, graficzne szkice we wspaniałe, pełne życia sceny biblijne, soczyste w barwach, bogate w światłocieniowe efekty - podkreśla Barbara Adamska z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, autor wystawy. Sceny przedstawiają Adama i Ewę z potomstwem, budowę Arki Noego, Józefa i jego braci, sen Jakuba, Mojżesza odnalezionego przez córkę faraona i nadającego przykazania swojemu ludowi, króla Dawida oraz Ostatnią Wieczerzę.
Motywy biblijne zdobiły sklepienia loggii, natomiast filary i wnętrza ich ścian pokrywały kompozycje z motywami przejętymi z mitologii i ornamentyki starożytnej. - W gąszczu wici roślinnej grotesek i układów kandelabrowych pojawiają się antyczni herosi, bóstwa i postacie alegoryczne, a także stwory mityczne, jak: putta, fauny, centaury, syreny, chimery, sfinksy, gryfy, meduzy, pegazy. Zadziwia kontrast niezwykle barwnych, realistycznie przedstawionych festonów i girland z kwiatów i owoców, roztańczonych postaci, sylwetek zwierząt, owadów i szerokiego repertuaru przedstawicieli fauny wodnej z miniaturami malowanymi w monochromatycznej tonacji, inspirowanymi dziełami płaskorzeźby antycznej. Mnogość elementów kompozycji dopełniają jeszcze ornamenty o antycznym rodowodzie: astragal (ornament ciągły, rzeźbiony), kimation (esownik), rodzaje meandra, rozet, palmetek i stylizowanej akantowej wici - objaśnia Barbara Adamska. Doskonały efekt daje oglądanie tych miniatur przez powiększające szkło, które udostępnia muzeum. Wystawa "Loggie watykańskie" czynna będzie do końca sierpnia br.
Alicja Trześniowska
"Nasz Dziennik" 2007-06-19

Autor: wa

Tagi: rafaelo