Tylko pieniędzy brak

Treść

Aż 31 zespołów roboczych pracuje po kilkanaście godzin dziennie w resorcie sprawiedliwości nad reformą całego systemu. Wiceminister Andrzej Kryże zapewnia, że nad wszystkim ma kontrolę, a zmiany będą wchodziły sukcesywnie nie tylko ze względów logistycznych, ale głównie tak prozaicznych, jak pieniądze, a raczej ich brak.
Harmonogram prac Ministerstwa Sprawiedliwości przedstawił w Sejmie sekretarz stanu w tym resorcie, znany sędzia Andrzej Kryże, odpowiadając na pytanie posła Arkadiusza Mularczyka (PiS). Zdaniem ministra, tylko szeroko zakrojone działania pozwolą podnieść efektywność i sprawność działania sądów. - Reformy zostały podzielone na trzy etapy - tłumaczył Kryże. W pierwszych stu dniach rządu resort ma przedstawić Komitetowi Rady Ministrów, a potem rządowi, pakiet projektów ustaw zmieniających kodeksy: karny, postępowania karnego, postępowania w sprawach o wykroczenia, karny wykonawczy. Mają one dotyczyć głównie zaostrzenia represji karnych za czyny chuligańskie oraz wprowadzenia skróconego, 24-godzinnego rozpoznawania takich spraw przez sądy, przy zastosowaniu uproszczonej procedury, ale z "zachowaniem pełnej gwarancji procesowej". Resort zamierza wyposażyć sądy w "skuteczne systemy dyscyplinowania uczestników postępowań sądowych". O tym, jak konieczny to instrument, przekonał się sam Kryże, przewodząc składowi sędziowskiemu w procesie oskarżonych w aferze FOZZ.
Jeszcze w I kwartale 2006 r. ma zostać wprowadzony system dozoru elektronicznego skazanych i zmiany w kodeksie postępowania cywilnego, które ułatwią postępowanie gospodarcze.
W następnej kolejności ma być przygotowana dalsza nowelizacja kodeksu postępowania karnego, kodeksu wykroczeń oraz kodeksu postępowania w sprawie o wykroczenia. Ta dotknie kwestii uproszczenia procedur i - jak to powiedział wiceminister - "ukierunkowania przepisów na respektowanie praw ofiar przestępstw". Zmianie ulec ma też ustrój sądów powszechnych, który wprowadzi rezygnację z instytucji ławników sądowych lub bardzo znaczne jej ograniczenie. Nastąpić ma też nowelizacja kodeksu postępowania karnego poprzez rozszerzenie zakresu mediacji. Od 1 stycznia 2007 r. ma być gotowy dostęp do Krajowego Rejestru Sądowego drogą elektroniczną.
Dłużej niż rok ma trwać stworzenie ogólnopolskiego rejestru biegłych sądowych, którzy będą musieli mieć specjalne certyfikaty. - Nie da się zwalczyć zorganizowanej przestępczości bez pomocy świetnie wykształconych biegłych, głównie w kwestiach gospodarczych - wyjaśniał Kryże. - Takim korpusem obecnie nie dysponujemy - podkreślił.
Również w tym czasie mają nastąpić zmiany w ustawie o prokuraturze, które zlikwidują nadzór instancyjny, przenosząc go do specjalnych wydziałów ds. postępowania przygotowawczego sądów rejonowych. One także będą miały za zadanie rozpatrywanie zażaleń na merytoryczne decyzje prokuratora w postępowaniu przygotowawczym. Te zmiany mają pozwolić na znaczne zwiększenie liczby prokuratorów zajmujących się śledztwami.
Reform zaplanowanych przez ministra Zbigniewa Ziobro nie da się zrealizować w 2006 r. głównie dlatego, że wymaga to dużych pieniędzy, których nie ma w projekcie budżetu. Autopoprawka przyjęta przez rząd Kazimierza Marcinkiewicza zwiększyła co prawda wydatki na wymiar sprawiedliwości o 70 mln zł, ale głównie z przeznaczeniem na reformę więziennictwa. Do realizacji wszystkich opisanych wyżej planów potrzeba by jeszcze 36 mln zł, a także dalszych 50 mln zł na elektroniczny monitoring skazanych.
Mikołaj Wójcik

"Nasz Dziennik" 2005-12-09

Autor: mj