Trudna droga do wolności

Treść

W jarosławskiej Galerii u Attavantich prezentowana jest wystawa pt. "Droga do wolności". Ekspozycja powstała w celu uczczenia 30. rocznicy I pielgrzymki Sługi Bożego Jana Pawła II do Polski, 20. rocznicy powstania Komitetu Obywatelskiego "Solidarność" Ziemi Jarosławskiej oraz wyborów parlamentarnych w 1989 roku.

Podczas stanu wojennego represje dotknęły tysiące ludzi. Życie straciło ponad sto osób, przeszło trzy tysiące internowano, a czasowo wolności pozbawiono kilkanaście tysięcy Polaków. 13 grudnia 1981 roku, pod osłoną nocy, z naruszeniem wszelkich zasad etycznych i norm prawnych, uzbrojony pluton MO i SB siłą spacyfikował jarosławską siedzibę MKZ "Solidarność" oraz Zarząd Wojewódzki NSZZ "Solidarność" RI. Pełniących tam dyżur związkowców internowano, a siłą zdobytą placówkę bezprawnie ograbiono. Na Podkarpaciu, jak szacuje IPN, do więzień i ośrodków odosobnienia trafiło łącznie ok. 500 działaczy opozycji. Tylko na obszarze ówczesnego woj. przemyskiego internowano 77 osób: w Przemyślu - 41, Jarosławiu - 24, Lubaczowie - 8, Przeworsku - 4. Na wystawie zgromadzono pamiątki osób prywatnych, które działały w "S". Wśród nich flagi do tzw. czarnego protestu w 1981 roku, w wyniku którego doszło do powstania nowej świątyni pw. NMP Królowej Polski w Jarosławiu, protestu, który odbił się szerokim echem w Polsce i za granicą. Można też zobaczyć oryginalną farbę drukarską, która służyła do nadruków od stanu wojennego do 1989 roku. Sporą część wystawy zajmują plakaty, m.in. z pierwszych, częściowo wolnych wyborów w 1989 roku, a także wyborów w 1991 roku, które prezentują kandydatów "S".
Jednym z historycznych eksponatów jest transparent z napisem "Solidarność" zawieszony przez opozycjonistów na dachu Komitetu Miejskiego PZPR w Jarosławiu w noc sylwestrową 1981/1982 roku. Transparent wprawdzie zdjęto i przechowywano w KM MO, ale opozycjonistom udało się go odzyskać już 5 stycznia 1982 roku. Ponadto na wystawie zgromadzono setki innych eksponatów użyczonych ze zbiorów osób prywatnych, archiwów IPN w Rzeszowie oraz zbiorów Muzeum Kamienicy Orsettich w Jarosławiu. Wśród nich są m.in. archiwalne dokumenty, afisze, plakaty, pisma i prasa podziemna, a także stemple, które pojawiały się na ulotkach. Ponadto pieczątki, listy, dokumenty internowania, twórczość artystyczna internowanych, oryginalne grypsy wysyłane z miejsc odosobnienia jarosławskich działaczy "S" w Łupkowie, Uhercach i Załężu. Nie brakuje też akcentów związanych z Ojcem Świętym. Ekspozycję można oglądać tylko do końca czerwca.
Mariusz Kamieniecki
"Nasz Dziennik" 2009-06-25

Autor: wa