Teatr Wyspiańskiego

Treść

Dzisiaj przypada setna rocznica śmierci Stanisława Wyspiańskiego, jednego z najbardziej wszechstronnych artystów polskich, zaliczanego do panteonu narodowych wieszczów. Z tej okazji w Muzeum Narodowym w Krakowie można oglądać wystawę "Stanisława Wyspiańskiego Teatr Ogromny".

Autorzy ekspozycji odeszli od zwyczajowych podziałów dorobku Wyspiańskiego na malarstwo, rysunek, lirykę, dramat, rzemiosło artystyczne, edytorstwo, scenografię teatralną... Pokazali dzieło artysty "jako jednorodne artystyczne wydarzenie, w którym łączą się ze sobą różne dziedziny sztuki, plastyka, słowo, muzyka i taniec".
- Wystawa jest propozycją wędrówki poprzez dzieło Wyspiańskiego, wybraliśmy kilka stref z całej jego sztuki, podstawowe trzy pola, które przede wszystkim odnoszą się do jego dramatów, ale nie tylko - mówi Janusz Wałek, kurator wystawy. Akcent położono na "Wesele". Drugim podjętym tematem jest katedra wawelska. - Wzgórze wawelskie, a szczególnie katedra, to było miejsce, do którego Wyspiański ciągle wracał, które uczynił miejscem akcji kilku swoich dramatów i gdzie zamierzał dać witraże do okien według własnych projektów. Nigdy tego, niestety, nie zrealizowano - zaznacza Janusz Wałek.
W katedrze wawelskiej rozgrywa się akcja jednego z dramatów Wyspiańskiego - "Akropolis", w którym autor ożywia posągi, nagrobki, postacie z gobelinów. Na wystawie widz zobaczy na ten temat impresję wykonaną metodą komputerowo-filmową. Kilkuminutowy program prezentowany jest równocześnie na pięciu ekranach, przedstawiane są fragmenty posągów, twarze, ręce.
Trzecim polem przedstawionym przez twórców wystawy są Łazienki warszawskie, sceneria "Nocy Listopadowej", jednego z najwspanialszych dramatów Wyspiańskiego, gdzie mowa jest o młodych żołnierzach, którzy giną za Ojczyznę.
- Pokazujemy myśl Wyspiańskiego o drodze od śmierci ku życiu, na co nakłada się u niego zawsze bardzo konsekwentnie myśl o niewoli Polski. Jest to artysta, którego całe życie upłynęło w zniewolonej Polsce, stąd też nieustannie wraca myśl o wyzwoleniu - podkreśla kurator wystawy.
W ostatniej sekwencji ekspozycji pokazano komputerową wizję przebudowy wzgórza wawelskiego. Kiedy Austriacy opuszczali Wawel w 1905 roku, Wyspiański wraz z architektem Władysławem Ekielskim zaprojektował wzniesienie tam ważnych budynków, które miały służyć wolnej Polsce: Sejmu, Senatu, Akademii Umiejętności, Muzeum Narodowego.
Jak podkreślają organizatorzy wystawy, nie ma ona charakteru edukacyjnego, choć przed wejściem ustawione zostały stanowiska komputerowe, gdzie każdy zainteresowany może pozyskać informacje na temat osoby i twórczości Stanisława Wyspiańskiego.
Ekspozycja prezentowana jest w gmachu głównym Muzeum Narodowego w Krakowie. Można ją oglądać do 2 marca 2008 roku. Dzisiaj w Krakowie w bazylice Ojców Paulinów Na Skałce, w setną rocznicę śmierci Stanisława Wyspiańskiego, odprawiona zostanie uroczysta Msza Święta. Wieczorem w Teatrze Juliusza Słowackiego odbędzie się spektakl galowy "Wyspiański - Zaduszki".
Małgorzata Bochenek
"Nasz Dziennik" 2007-11-28

Autor: wa