Tchnienie Ducha

Treść

Ostatnio miał miejsce sensacyjny, zdumiewający wypadek. Mam na myśli pojawienie się istoty zwanej człowiekiem. Na tle kosmosu jest to zdarzenie bardzo niedawne. (...)
Inteligencję człowieka można wyjaśniać na sto różnych sposobów. Nikt rozsądny nie powie, że jedyne możliwe wyjaśnienie to wyjaśnienie religijne. Ale pasuje tutaj, i to pasuje znakomicie, teoria, że istnieje inna sfera życia poza sferą zwierzęcą i że ten duchowy pierwiastek wniknął w jakiś sposób w jedno ze zwierząt, przemieniając je w tym momencie w ludzką istotę. Zjawisko to nie dowodzi religii, ale religia wyjaśnia to zjawisko. Okazało się ono bowiem równie unikalne w dziejach, jak Wcielenie. Można je objaśniać, twierdząc, że w pewnym sensie było to Wcielenie.
Idźmy dalej. Istnieje coś, na co zostawił nam świadectwa cały nasz gatunek, bez żadnych wyjątków. Gdziekolwiek żyli ludzie, w najdalszych czasach i miejscach, zawsze uważali, że takie wniknięcie sfery duchowej miało miejsce na samym początku i że oni sami czy ich ojcowie zetknęli się z jakąś istotą potężniejszą od człowieka, bardziej tajemniczą czy cudowną. Jeśli dowód z zeznań innej osoby w ogóle coś znaczy, to jest to chyba jedyne wydarzenie, na które mamy przytłaczającą ilość dowodów.
Mamy też olbrzymią ilość dowodów na to, że potrzebna jest moralność, a już wręcz zasypani jesteśmy dowodami na realność życia duchowego. (...) To, że Marek Aureliusz, indiańscy szamani, hinduscy mędrcy, włoscy rozbójnicy i amerykańscy naukowcy badający spirytyzm doszli różnymi drogami do tego samego wniosku, jest na pewno rzeczą ważną. Jeszcze ważniejsze jest to, że wiara w świat duchowy nie stanowi dziwacznego, chorobliwego wymysłu, bo praktycznie wszyscy zdrowi ludzie, silni fizycznie i pracujący na powietrzu, zawsze tę wiarę wyznawali. Rośli wieśniacy i dwumetrowi farmerzy wierzą w niewidzialne moce. Racjonalizm to choroba miast, tak jak problem mieszkaniowy. (...) Wracamy dziś do wiary w świat ducha, bo okazuje się, że gdy odtrącimy racjonalizm, świat nagle staje się racjonalny.
tłumaczenie - Jaga Rydzewska

Gilbert Keith Chesterton - fragment eseju, który ukazał się w "Daily News" 14.03.1903 r

"Nasz Dziennik" 2005-10-21

Autor: ab