Sztuka i nauka w jednym

Treść

Już tylko do najbliższego piątku otwarta będzie w Bibliotece Jagiellońskiej wystawa pt. "Holenderski wiek złoty". Ekspozycja stała się okazją do zaprezentowania po raz pierwszy dwóch kolekcji o niezwykłej wartości naukowej i zarazem artystycznej. Są to: tzw. zbiór Clusiusa, zestaw kilkunastu tomów akwarel botanicznych i zoologicznych z 2. połowy XVI w., oraz kolekcja 7 tomów ilustracji przyrodniczych z pierwszej połowy XVII w. przywieziona z Brazylii przez ekipę hrabiego Jana Maurycego Nassau-Siegen.
Okres od połowy XVI do końca XVII w. w dziejach Niderlandów i Holandii nazywany jest złotym wiekiem. Wówczas to niewielka kraina stała się kwitnącym ośrodkiem nauki i sztuki, centrum rozwijającej się gospodarki i kolonialnej ekspansji. Jednym z ważniejszych źródeł sukcesów Holandii był rozwój nauk matematycznych i astronomii. Przyczyniło się to do rozkwitu żeglugi, a co za tym idzie i kartografii. Inną dziedziną, w której uczeni i artyści blisko ze sobą współpracowali, były nauki przyrodnicze, botanika i zoologia.
Nauki te zajmowały się wówczas w pierwszym rzędzie obserwacją i opisem natury, stąd szczególna rola ilustracji, które nieraz odznaczały się nie tylko wielką precyzją nieustępującą dzisiejszej fotografii, ale i wysokim poziomem artystycznym. - Większości Polaków Holandia kojarzy się tylko z tulipanami i wiatrakami. Nasza wystawa ukazuje jeszcze jeden aspekt aktywności mieszkańców Niderlandów i Holandii: ich działalność zmierzającą do poznania i opisania świata poprzez badania naukowe i ekspansję geograficzną. Pragniemy uzmysłowić, jak bardzo wiedza teoretyczna i umiejętności praktyczne były ze sobą powiązane i jak dalece łączyły się ze sobą działalność uczonych i artystów - powiedział Piotr Hordyński, autor wystawy "Holenderski wiek złoty - w drodze do poznania i opisania świata".
Ekspozycja prezentująca holenderskie grafiki i mapy z XVI i XVII w. stała się równocześnie okazją do zaprezentowania dwóch kolekcji pochodzących z zasobów dawnej Preussische Staatsbibliotheek w Berlinie, a przechowywanych obecnie w Bibliotece Jagiellońskiej i będących od lat przedmiotem zainteresowania badaczy z wielu krajów. Pierwszą z nich jest zbiór Clusiusa z 2. połowy XVI w., uważany za jedną z najcenniejszych na świecie kolekcji rysunków przyrodniczych z tego okresu. Składa się nań blisko 1,5 tys. akwarel zawartych w 15 tomach, z których 2 pierwsze dotyczą zoologii, a pozostałe botaniki. Drugą wybitną ekspozycją jest liczący kilkaset sztuk zbiór ilustracji przyrodniczych z 1.połowy XVII w. przywieziony z Brazylii przez ekipę hrabiego Jana Maurycego Nassau-Siegen.
Najwybitniejszym z grupy artystów był Albert Eckhout (ok.1610-1664). Malował on olejem na papierze przedstawienia zwierząt i roślin Brazylii, a czasem także wizerunki Indian.
Dominika Hodas, Kraków

Wystawa w krakowskiej Bibliotece Jagiellońskiej potrwa do 23 maja. Wstęp wolny.
Nasz Dziennik 21-05-2003

Autor: DW