Szansa na wspólny most
Treść
Premier Donald Tusk zaprosił premiera Republiki Litewskiej Gediminasa Kirkilasa do rychłej wizyty w Polsce. Rozmowy obu premierów dotyczyły m.in. wspólnych projektów energetycznych i infrastrukturalnych naszych krajów. Przede wszystkim skupiono się na budowie polsko-litewskiego mostu energetycznego, nowej elektrowni atomowej w Ignalinie, a także dwóch dróg: Via Baltica i Rail Baltica. Tusk zapowiedział, że polska polityka energetyczna względem Rosji nie ulegnie zmianie.
- Uzgodniliśmy, że nasze wspólne projekty będą miały duże znaczenie dla naszych krajów, także w związku z naszym członkostwem w Unii Europejskiej - oświadczył po rozmowie z polskim premierem Gediminas Kirkilas, premier Republiki Litewskiej.
Również premier Tusk wyraził zadowolenie z powodu konkretnego charakteru rozmów, które - jak się wyraził - "poczynając od protokołu dyplomatycznego, przeszły od razu do spraw najważniejszych dla Polski i Litwy". - Rozmawiałem z prezydentem Valdasem Adamkusem oraz z premierem Litwy o tych wielkich przedsięwzięciach i okazało się, że wszyscy mamy dobrą wolę, by rozwiać wszystkie problemy i wątpliwości. Nie ustaliliśmy konkretnej daty dla zakończenia tych spraw, ale obaj uważamy, że trzeba usilnie pracować, aby zrealizować te przedsięwzięcia - powiedział Tusk. Kirkilas dodał, że w tym celu w przyszłości spotkają się ministrowie gospodarki obu krajów.
Sprawą dosyć skomplikowaną w stosunkach polsko-litewskich jest przyszłe podpisanie porozumienia o utworzeniu polsko-litewskiego przedsiębiorstwa ds. budowy mostu energetycznego. Miało być ono sygnowane 29 października. Jednakże w zamian za podpisanie tego dokumentu strona polska zażądała 1000-1200 megawatów mocy z nowej elektrowni w Ignalinie. Litwini twierdzą, że na razie takich obietnic złożyć nie mogą, gdyż nie jest jeszcze znana moc przyszłej siłowni. - Z uwagą wysłuchałem informacji dotyczących mocy przyszłej elektrowni. Jeśli nasze rozmowy będą dalej przebiegały tak konstruktywnie, istnieje nadzieja na pomyślne rozwiązanie tego problemu - stwierdził premier RP.
Na pytanie o ostatni kryzys w Polsce na linii rząd - prezydent, Tusk odpowiedział, że bardzo chciałby, aby wzajemne stosunki z Lechem Kaczyńskim były jak najlepsze. - I będą one dobre. Państwo się orientują, że pochodzimy z innych obozów politycznych, ale obaj jesteśmy przekonani, iż w kwestiach konstytucyjnych, wyznaczających każdemu z nas przynależne nam obowiązki, będziemy pracować wspólnie - podkreślił.
Wczorajsza wizyta Tuska na Litwie była jego pierwszą, jako szefa polskiego rządu, wizytą zagraniczną. Jeszcze przed wyjazdem zapewniał o swoim zamiarze rozpoczęcia wizyt roboczych właśnie od tego kraju. W Wilnie zaznaczył, że ta podróż pokazuje, iż Polskę i Litwę łączą wyjątkowe relacje "nawet w wymiarze europejskim".
Po spotkaniu z prezydentem i premierem Litwy Tusk wziął udział w rozmowach plenarnych w siedzibie rządu Republiki Litewskiej. Premier Rzeczypospolitej odwiedził także Sejm RL i spotkał z jego przewodniczącym Viktorasem Muntianasem. Po południu natomiast odbyła się ceremonia złożenia wieńców w Mauzoleum Matki i Serca Syna. Spotkał się również z Polonią, której obiecał, że jego rząd przyczyni się do rozstrzygania problemów Polaków w tym kraju. Donald Tusk zaznaczył, iż problemy Polaków, m.in. kwestie zwrotu ziemi czy pisowni nazwisk polskich, poruszano podczas wszystkich jego spotkań z przedstawicielami najwyższych władz Litwy. Nie oznacza to jednak, że uda mu się doprowadzić do ich rozwiązania, z czego sam premier - wnioskując z jego wypowiedzi - doskonale zdaje sobie sprawę. Tusk złożył też kwiaty na grobie spoczywającego na cmentarzu na Rossie Jonasa Basanavi˘ciusa, najwybitniejszego działacza litewskiego, lekarza i redaktora pierwszej litewskiej gazety "Au˘sra" (Zorza).
Cmentarz na Rossie w Wilnie jest jedną z czterech polskich nekropolii narodowych. Spoczywają tu polscy pisarze, profesorowie, artyści oraz żołnierze polegli w walkach w latach 1919-1920, 1939 i 1944. Na Rossie znajduje się grób, w którym 12 maja 1936 r. złożono przeniesione ze Żmudzi prochy Marii z Billewiczów Piłsudskiej oraz serce jej syna, Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Ostatnim punktem pobytu Donalda Tuska na Litwie była wizyta w Domu Kultury Polskiej, gdzie spotkał się on m.in. ze studentami wileńskiej filii Uniwersytetu w Białymstoku. Premier odbył rozmowę z liderami organizacji polskich na Litwie oraz z liderami opozycyjnej partii Związek Ojczyzny, Andrusem Kubiliusem i Emanuelisem Zingerisem.
Jacek Dytkowski, Wilno
"Nasz Dziennik" 2007-12-01
Autor: wa