Skarby ziemi roztoczańskiej

Treść

Podróżując po Roztoczu, warto zajrzeć do Guciowa, wsi położonej nad Wieprzem, na skraju Roztoczańskiego Parku Narodowego oraz w pobliżu Puszczy Solskiej i Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego. Znajduje się tam skansen zagrody wiejskiej, zabytek z XIX w., który odwiedza rocznie kilkanaście tysięcy turystów.

Twórcami skansenu są państwo Anna i Stanisław Jachymkowie, zafascynowani przeszłością ziemi roztoczańskiej absolwenci Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Po studiach oboje pracowali w uczelnianym gospodarstwie naukowym w Guciowie. Tu bowiem odkryto cmentarzysko kurhanowe z 1450-2000 roku przed n.Chr., z pochówkami całopalnymi w kurhanach. Nie mniej ciekawe okazały się znaleziska najstarszego znanego grodziska we wsi Sąsiadce (XI w.) czy warownego grodu w Grabowcu (należącego w dalekiej przeszłości do Grodów Czerwieńskich) z drugiej połowy XII wieku. Warto wiedzieć, że osadnictwo na ziemi roztoczańskiej rozwijało się już w epoce brązu.
Drogą wyrzeczeń i wytężonej pracy państwu Jachymkom udało się kupić dziewiętnastowieczną chałupę (pokryli ją strzechą), ponad 200-letnią stodołę oraz oborę z poddaszem, ocalając je przed zniszczeniem. Wokół chaty posadzili malwy i różne zioła, na pniu drzewa postawili kapliczkę, pośrodku obejścia ustawili żuraw, wozy drabiniaste, a skansen ogrodzili płotem z brzozowych i grabowych gałęzi. W chacie, prócz tradycyjnych sprzętów i narzędzi zbieranych przez lata w okolicy, znalazła miejsce wystawa minerałów i prehistorycznych skamielin, zbieranych z pasją przez pana Stanisława, który od dawna interesował się kamieniami i skarbami ukrytymi w ziemi. Pani Anna z kolei w starym spichrzu stworzyła galerię, promując sztukę miejscowych artystów. Wśród zdobytych eksponatów wyróżniają się wielkie, stare sanie, łódź rybacka, barcie oraz różne narzędzia pracy, które pozwalały dawnym mieszkańcom roztoczańskich wsi na prowadzenie samowystarczalnych gospodarstw. Państwo Jachymkowie nie tylko ciekawie opowiadają o swoich zbiorach, lecz także pokazują swoim gościom wyjątkowe miejsca natury w okolicy: wodospady, lessowe wąwozy, kamieniołom, stare dęby - pomniki przyrody oraz zabytki architektury: zamki, kościółki czy kapliczki na wodzie.
Alicja Trześniowska

"Nasz Dziennik" 2006-08-04

Autor: wa