Rolniku, uważaj na cross compliance

Treść

Nie wystarczy złożyć wniosek o dopłaty bezpośrednie i prawidłowo obliczyć wielkość działek rolnych pod konkretnymi uprawami. W tym roku rolnicy muszą się liczyć z dokładnymi kontrolami dotyczącymi respektowania nowych zasad dobrej kultury rolnej. Chodzi o zasady wzajemnej zgodności (cross compliance) w zakresie ochrony środowiska. Nieprzestrzeganie ich może grozić odebraniem części dopłat. To samo tyczy się niektórych działań finansowanych w ramach funduszy unijnych (np. zalesianie).
Ministerstwo rolnictwa wyjaśnia, że te nowe zasady dotyczą zachowania charakterystycznych elementów krajobrazu, pozwoleń wodnoprawnych oraz tworzenia lub utrzymania siedlisk dzikich zwierząt lub roślin. W przypadku zachowania charakterystycznych elementów krajobrazu chodzi o ochronę i konieczność pozostawienia w obrębie działki rolnej drzew będących pomnikami przyrody oraz rowów do 2 metrów szerokości. Rolnik musi te elementy umieścić w załączniku graficznym do wniosku o przyznanie płatności na 2010 rok.
Z kolei pozwolenia wodnoprawne muszą posiadać rolnicy, którzy nawadniają grunty lub uprawy wodą podziemną za pomocą deszczowni lub też pobierają w tym celu wody powierzchniowe lub podziemne w ilości większej niż 5 m sześc. na dobę. Natomiast tworzenie lub utrzymanie siedlisk jest dostosowaniem się do zakazu niszczenia siedlisk roślin i zwierząt będących pod ochroną gatunkową, położonych na obszarach objętych formami ochrony (parki narodowe, krajobrazowe, rezerwaty przyrody, obszary chronionego krajobrazu, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, pomniki przyrody).
Nie mniej istotne kwestie wynikają z zasady zmianowania upraw. Jeśli rolnik uprawia na danej działce pszenicę, żyto, owiec lub jęczmień, to może to robić nie dłużej niż trzy lata. Możliwe jest wydłużenie uprawy tej samej rośliny nawet na kolejne dwa lata (to nowość w zasadach wzajemnej zgodności), ale pod warunkiem "utrzymania odpowiedniego poziomu substancji organicznej w glebie". Dlatego wymagane jest wykonanie po trzecim i czwartym roku uprawy jednego z kilku zabiegów agrotechnicznych: przyorania słomy albo międzyplonów, albo obornika w ilości 10 ton na hektar. Możliwe są również, takie praktyki, jak: wymieszanie słomy z glebą, wymieszanie międzyplonów z glebą lub uprawa międzyplonów.
Istotne są także nowe zasady obowiązujące na obszarze objętym programem Natura 2000 i w gospodarstwach, gdzie "prowadzone są przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na ten obszar". Jeśli rolnicy będą chcieli przeprowadzać jakieś inwestycje w swoich gospodarstwach, będą musieli posiadać odpowiednie decyzje administracyjne i oceny oddziaływania na środowisko lub na obszar Natura 2000. Dotyczy to np. hodowli zwierząt w liczbie nie niższej niż 210 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP), prowadzenia melioracji, czy też stawiania nowych budynków gospodarczych. Zaostrzone są ponadto przepisy dotyczące przestrzegania przez rolników planów ochrony dzikich zwierząt i roślin. Rolnicy muszą się liczyć z tym, że w razie kontroli w gospodarstwie inspektorzy ARiMR będą wnikliwie sprawdzać przestrzeganie zasad cross compliance. Jeśli będą mieli zastrzeżenia, winowajca może stracić część dopłat bezpośrednich.
KL
Nasz Dziennik 2010-03-18

Autor: jc