Rok Josepha Conrada

Treść

Na 28 lutego zaplanowano na Zamku Królewskim w Warszawie uroczystą inaugurację Roku Josepha Conrada-Korzeniowskiego, ogłoszonego z okazji 150. rocznicy urodzin pisarza. Honorowy patronat nad Rokiem Conrada objął prezydent RP Lech Kaczyński.

Teodor Józef Konrad Korzeniowski urodził się 3 grudnia 1857 roku. Ten wybitny twórca piszący pod pseudonimem Joseph Conrad, na stałe wszedł do literatury światowej jako autor arcydzieł beletrystyki marynistycznej. Morze było jego wielką miłością, pasją a zarazem przygodą życia. Choć większą część życia spędził poza Polską, tworząc w języku angielskim, do końca pozostał dumny ze swego pochodzenia i polskości. Podkreślał to dobitnie w liście do Józefa Korzeniowskiego, ówczesnego dyrektora Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie: "A niech łaskawy Pan pozwoli tu powiedzieć (bo może być, że to i owo o mnie jeszcze usłyszy), że ani narodowości, ani nazwiska naszego wspólnego nie zaparłem się bynajmniej dla powodzenia. Jest jasno wiadomym, że Polakiem jestem i że Józef Konrad są dwa chrzestne imiona, z których drugie używam jako nazwisko, by mi mojego cudzoziemskie usta nie wykrzywiły - czego znieść nie mogę. Nie zdaje mi się, bym krajowi był niewierny dlatego, że Anglikom dowiodłem, iż szlachcic z Ukrainy może być tak dobrym marynarzem, jak i oni i mieć coś do powiedzenia im w ich własnym języku".
Joseph Conrad wychowywał się w patriotycznej atmosferze. Warto podkreślić, że jego najbliższa rodzina związana była ideowo z ruchem wolnościowym powstania w 1863 roku. Do końca życia pisarz miał w pamięci postać swojego ojca - Apolla Korzeniowskiego, bohatera narodowego witanego przez ludność polską w drodze na Syberię. Przeżycia te znacznie wpłynęły na powstanie jego późniejszych koncepcji literackich, według których zarówno silni i zbrojni, jak również ci słabi i poniżani mają prawo zabierania głosu. To właśnie Joseph Conrad był pierwszym, który głośno protestował przeciwko nieludzkiemu systemowi handlowo-kolonialnemu, opartemu na zasadach wyzysku i zbrodni. Obserwacje które prowadził jeszcze jako marynarz, utwierdziły go w przekonaniu, że morze stwarza naturalne warunki, ułatwiające kształtowanie dobrych ludzkich przymiotów tj. pracowitości, lojalności, miłości drugiego człowieka oraz pozwala na dogłębne poznanie samego siebie. Wielką pasją Josepha była ciekawość świata i ludzi. W październiku 1874 r. mając niespełna 17 lat, wraz z ojcowskim egzemplarzem "Pana Tadeusza" wyruszył do Marsylii. Tak zaczęła się jego wielka przygoda z morzem. Zwieńczeniem jego pragnień było zdobycie w 1886 r. stopnia kapitana w Handlowej Marynarce Angielskiej. Conrad wiele podróżował po całym świecie, jednakże najpiękniejszą i najwartościowszą przygodą jaką przeżył, była wówczas podróż w głąb samego siebie. Zrozumiał, że jedną z ważniejszych spraw w życiu jest praca nad kształtowaniem własnej osobowości. Pożegnał się więc z morzem, i oddał bez reszty pracy pisarskiej, która stała się jego drugą wielką miłością. Dzięki niej zaś wypłynęło jego uczucie i zrozumienie dla człowieka, który stał się głównym tematem jego pisarskich rozważań. Szybko dzieła Conrada zaliczone zostały w poczet klasyki światowej, bowiem jego twórczość przepojona jest refleksją nad światem i człowiekiem, a dominującym jej motywem jest wierność. Najdobitniej widać to w jego głośnej książce pt. "Lord Jim", w której główny bohater wierny jest swemu wyobrażeniu o honorze i godności człowieka.
Na wniosek ministra kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierza Michała Ujazdowskiego, 150. rocznica urodzin Josepha Conrada-Korzeniowskiego została wpisana do kalendarza UNESCO na rok 2007. Organizatorami Roku Josepha Conrada są Instytut Adama Mickiewicza i Polskie Towarzystwo Conradowskie.
Piotr Czartoryski-Sziler
"Nasz Dziennik" 2007-02-23

Autor: wa