Poznaj projekt FILOKALIA (cz.3) - III tom pism ascetycznych - prawdziwa perła chrześcijańskiej duchowości
Treść
W trzecim tomie Filokalii znajdujemy teksty mało znane szerszemu odbiorcy, a jednocześnie prawdziwe perły chrześcijańskiej duchowości i ascetyki. U progu tego woluminu spotykamy się z Filoteuszem z Synaju, mnichem żyjącym prawdopodobnie między IX a XII stuleciem. Być może pełnił urząd przełożonego klasztoru Gorejącego Krzewu u stóp Synaju; z jego pism wiemy, że jest jednym z pierwszych, który tak mocno podkreślał rolę używania krótkich wezwań modlitewnych – do powtarzania Imienia Jezusa Chrystusa. Orędownik ascezy, szczególnie zwracający uwagę na zachowywanie Bożych przykazań, ważny przedstawiciel synajskiej duchowości.
Tak jak w drugim tomie najwięcej miejsca zajmują pisma Maksyma Wyznawcy, tak w trzecim dominuje Piotr z Damaszku – jest to drugi z kolei najobszerniej reprezentowany na kartach Filokalii autor.
Jak sam autor stwierdza, to co napisał, „nie jest jego”, gdyż bardzo mocno opiera się na tradycji Ojców i na Słowie Bożym, często przywoływanym. W istocie, jego bogata nauka jest nasycona treścią biblijną, jednocześnie zaś słabo usystematyzowana – podejmując kolejne tematy, Piotr często zbacza w dygresje, które jednak świadczą o głębokiej wiedzy duchowej i cennym doświadczeniu; warto dać się mu poprowadzić.
Ponieważ monastycyzm żyje dzięki nieustannym powrotom do źródeł, i w tym tomie sięgamy do pierwszych Ojców Pustyni, choć za szczególnym pośrednictwem Symeona Metafrasta, żyjącego na przełomie X i XI stulecia wysokiego rangą bizantyjskiego urzędnika państwowego, który pod koniec życia oddał się życiu mniszemu. Podjął się dzieła tłumaczenia pouczeń świętych mnichów (stąd jego przydomek, oznaczający „Tłumacz”), zostawiając kolejnym pokoleniom m.in. parafrazę homilii Makarego Wielkiego, jednego z najważniejszych przedstawicieli wczesnego egipskiego monastycyzmu. Ponieważ autorzy antologii, święci Nikodem Hagioryta i Makary z Koryntu, zdecydowali się włączyć homilie Makarego właśnie w takim przekładzie, z jednej strony sięgamy do korzeni życia mniszego, z drugiej zaś możemy odczuć coś z duchowego klimatu Bizancjum X wieku, wraz z fascynacjami ludzi tamtej epoki – takich chociażby, jak Symeon Metafrast.
Lektura tych autorów – jak i pozostałych pomieszczonych w tomie trzecim, Eliasza Prezbitera i Teofana Mnicha – będzie zatem kolejnym etapem wielkiej duchowej przygody, jaką jest nasze „miłowanie dobra”, czyli właśnie Filokalia.
Planowana premiera – 2017 r.
Co słychać na stronie projektu FILOKALIA?
Źródło: ps-po.pl, 24 sierpnia 2015
Autor: mj