Postacie z jasełek

Treść

Szopkę wykonaną na zamówienie Stanisława Wyspiańskiego, woskowe figurki Świętej Rodziny oraz Dzieciątka Jezus z XVIII w., można podziwiać do 2 lutego w krakowskim Muzeum Etnograficznym.

Na wystawie zatytułowanej "Figurki jasełkowe" znalazło się wiele wcześniej nieeksponowanych pojedynczych figurek ze stajenki betlejemskiej. Prezentowane są także całe zestawy szopkowe. Podziwiać możemy obiekty wykonane przez rzeźbiarzy czy pochodzące z produkcji warsztatowej i przyklasztornej. - Chcieliśmy pokazać piękną kolekcję figurek jasełkowych. Najstarsze obiekty pochodzą z końca XVIII w. Taka forma wystawy dała możliwość zaprezentowania wcześniej nieeksponowanych pojedynczych obiektów - podkreśla Grażyna Pyla, jedna z autorek koncepcji i scenariusza wystawy.
Uwagę widza przyciąga szopka kukiełkowa z figurkami drukowanymi na papierze, która została wykonana na zamówienie Stanisława Wyspiańskiego i stanowiła własność artysty. Na ekspozycji zobaczymy także inne szopki, m.in. z Albigowej (woj. podkarpackie) czy też wykonaną na terenie woj. śląskiego w latach 60. XX w.
Wystawa umożliwia również podziwianie na zdjęciach figurek jasełkowych z klasztorów, m.in. Sióstr Klarysek w Krakowie, przedstawiających scenę rzezi Niewiniątek czy scenę Narodzenia Pańskiego. - Na fotografiach wykonanych przez Jacka Kubiena możemy zobaczyć obiekty, które są własnością klasztorów. Bardzo wiele z nich nigdy albo bardzo rzadko jest udostępnianych szerszej publiczności - zaznacza Grażyna Pyla.
Prezentowane obiekty pochodzą ze zbiorów Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie oraz z kolekcji Małgorzaty i Janusza Oleszkiewiczów.
"W polskich domach nadal żywy jest zwyczaj stawiania w czasie świąt Bożego Narodzenia, obok świątecznej choinki szopki z figurkami przedstawiającymi scenę Narodzenia Pana Jezusa. Wywodzi się on z tradycji ustawiania w kościołach na tle dekoracji przedstawiającej skalisty krajobraz z grotami i południową roślinnością, stajenki betlejemskiej z figurami Świętej Rodziny oraz postaci składających dary Dzieciątku Jezus" - czytamy w folderze towarzyszącym wystawie.
Jak informują autorki: Małgorzata Oleszkiewicz i Grażyna Pyla, tradycja inscenizacji jasełkowych rozpowszechniła się w Europie w okresie średniowiecza za przyczyną zakonów franciszkańskich. Z czasem miejsce napełnionych prostotą scenek zajmowały pełne przepychu przedstawienia nazywane jasełkami lub żłóbkiem. Obok figurek ściśle związanych z religijnym charakterem widowiska, wśród postaci adorujących Dzieciątko, coraz liczniej reprezentowane były osoby świeckie. Figurki jasełkowe, które ustawiano zazwyczaj na tle stajenki betlejemskiej, wykonywano z drewna, wosku, papieru czy gipsu.
Małgorzata Bochenek

"Nasz Dziennik" 2005-01-19

Autor: ab