Pomnik kultury narodowej

Treść

W bieżącym roku mija 310 lat od ukończenia budowy słynnych w świecie XVII-wiecznych organów, znajdujących się w bazylice OO. Bernardynów w Leżajsku. Od kilku lat instrument poddawany jest licznym zabiegom konserwatorskim i wiele wskazuje, że wkrótce zyska dawny blask i brzmienie.

W opinii znawców, pod względem brzmieniowym leżajskie organy, stanowiące integralną część XVII-wiecznego wyposażenia bazyliki OO. Bernardynów, należą do czołówki tego typu instrumentów na świecie. Monumentalny zabytkowy zespół organowy budowany był w latach 1680-82 przez Stanisława Studzińskiego z Przeworska, zaś dzieła dokończył Jan Głowiński z Krakowa, w latach 1686-93. Zdobiony bogatą snycerką instrument stanowi niepowtarzalne dzieło kunsztu rzemieślniczego. Organy składają się z trzech osobno funkcjonujących instrumentów odpowiadających trzem świątynnym nawom. Każdy z nich wyposażony jest w odrębne stoły gry i klawiatury pedałowe. W zgodnej ocenie wirtuozów i muzykologów, leżajskie organy mają osobliwe, rzadko spotykane barokowe brzmienie. Ich wartość estetyczną powiększa piękna oprawa snycerska, bogata ornamentyka i liczne przedstawienia figuralne odwołujące się do ważniejszych wydarzeń z historii zarówno zakonu franciszkańskiego, chrystologii, mariologii, ale także ówczesnych kierunków nauczania Kościoła w Polsce. Obok figur Chrystusa, Matki Bożej, świętych - Bernardyna ze Sieny, Franciszka z Asyżu, Dominika, Kazimierza, Papieży Honoriusza III i Grzegorza IX i wielu innych - dostrzec można harmonizujące z zabytkowym wnętrzem świątyni postacie biblijne Starego i Nowego Testamentu oraz liczne sceny z ich udziałem. Autorem ikonografii był bernardyński teolog ojciec Jan Wałowicz, a oprawę snycerską dzieła wykonali bracia zakonni.
Bazylika OO. Bernardynów od lat jest miejscem słynnych nie tylko w kraju Międzynarodowych Festiwali Muzyki Organowej i Kameralnej, a magnesem przyciągającym artystów i melomanów są organy. Podczas wieczorów festiwalowych (od czerwca do września) zarówno goście, jak i mieszkańcy Leżajska mają okazję wsłuchiwać się w klasykę muzyki i podnosić swą kulturę muzyczną.
Mariusz Kamieniecki
Nasz Dziennik 6-05-2003

Autor: DW