Polskie Boże Narodzenie

Treść

W Muzeum Historycznym w Białymstoku prezentowana jest obecnie wystawa "Cicha noc, święta noc...". Przypomina ona polskie tradycje i zwyczaje związane ze świętowaniem przyjścia na świat Zbawiciela. Ekspozycja przedstawia również historię zmian ikonografii świątecznych kart na przestrzeni jednego wieku.

- Muzeum zorganizowało tę wystawę, uważając, że należy wracać do tradycyjnej polskiej obrzędowości dotyczącej Świąt Bożego Narodzenia. Zwyczaje świąteczne są powszechne, ale wiedza o nich nie jest już wcale tak powszechna, jak mogłoby się wydawać - powiedziała nam autorka wystawy Elżbieta Iwaszko.
Na ekspozycji prezentowany jest m.in. tradycyjnie nakryty i zastawiony wigilijny stół, obok zaś stoi strojna choinka. Są tu też ciepło wymoszczone sanie podlaskie, którymi jeżdżono niegdyś na Pasterkę. Na wystawowej sali kręcą się kolorowe kolędnicze gwiazdy. Świąteczną atmosferę tworzą również znajome dźwięki kolęd, pastorałek i dzwonków.
Na wystawie pokazane są także bardzo bogate zbiory ikonograficzne Muzeum Historycznego dotyczące Bożego Narodzenia. Przedstawionych jest tam aż 400 świątecznych pocztówek. Najstarsza z nich pochodzi z roku 1902, najnowsze są pocztówki wydawane obecnie. Oglądając te świąteczne karty, można prześledzić, jakim metamorfozom ulegały one wraz z upływem czasu. Nie chodzi tu tylko o coraz lepszą technikę wykonania szaty graficznej, ale o sposób pokazywania symboli świątecznych, przekazywania życzeń czy ważnych dla Polski momentów historycznych. Dla przykładu na ekspozycji są przedstawione karty świąteczne wydane w Krakowie niedługo przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Oprócz symboli religijnych są na nich wyraźnie wyeksponowane znaki narodowe.
Przyglądając się świątecznym pocztówkom, można dostrzec, jak z czasem zaczęły pojawiać się karty pozbawione elementów religijnych. Jest to dowód na istnienie smutnego zjawiska prób pozbawienia chrześcijańskich świąt ich najważniejszego wymiaru, czyli sacrum.
Adam Białous, Białystok

Wystawa "Cicha noc, święta noc..." w Muzeum Historycznym w Białymstoku przy ul. Warszawskiej 37 czynna będzie do Świąt Bożego Narodzenia.

"Nasz Dziennik" 2004-12-16

Autor: kl