Pamięć o sprawiedliwych
Treść
W Markowej k. Łańcuta powstanie muzeum poświęcone Polakom ratującym Żydów na Podkarpaciu. Uchwałę w tej sprawie przyjęli radni Sejmiku Województwa Podkarpackiego. Wybór Markowej nie jest przypadkowy. Miejscowość ta jest bowiem symbolem odwagi i męczeństwa Polaków, którzy mimo zagrożenia nie wahali się chronić Żydów przed zagładą. Znany jest przykład heroizmu rodziny Sług Bożych Józefa i Wiktorii Ulmów, którzy wraz z sześciorgiem dzieci zostali zamordowani w 1944 r. przez żandarmerię niemiecką za ukrywanie dwóch rodzin żydowskich. Łącznie w Markowej uratowano co najmniej 17 Żydów. - Trzeba pamiętać, że ukrywanie Żydów w Polsce pod okupacją niemiecką było zagrożone wielkim ryzykiem, a Polska oprócz Związku Sowieckiego była jedynym terenem okupowanym, gdzie nie tylko za ukrywanie, ale także za pomoc doraźną Żydom groziła kara śmierci. Z szacunkowych danych, które stale IPN weryfikuje, wynika, że dzięki Polakom wojnę przeżyło od 40 do 100 tysięcy Żydów. Muzeum będzie doskonałym miejscem upamiętniającym czyny Polaków, których żydowski Instytut Pamięci Yad Vashem nie zdążył odznaczyć - powiedział Mateusz Szpytma, historyk IPN, autor książki "Sprawiedliwi i ich świat". Uchwała sejmiku Podkarpacia otwiera drogę do realizacji inwestycji, a gmina Markowa zadeklarowała już przekazanie terenu pod budowę muzeum. Jak podkreśla Szpytma, IPN jest skłonny pomóc w merytorycznym przygotowaniu muzeum. - Wciąż pojawiają się nieprawdziwe zarzuty o polskim antysemityzmie, co nie oznacza, że nie było pojedynczych przypadków szmalcownictwa. Generalnie jednak liczba uratowanych świadczy sama za siebie. Muzeum będzie doskonałym miejscem do pokazania prawdy o wydarzeniach sprzed lat - akcentuje historyk. Do muzeum trafi m.in. dokumentacja dotycząca męczeńskiej śmierci Ulmów, liczne pamiątki, jak chociażby część wyposażenia ich domu, bogata biblioteka, korespondencja, świadectwa szkolne, a także zdjęcia. Nie zabraknie też informacji o innych rodzinach, które ukrywały Żydów, i całych środowiskach, m.in. kościelnych, które angażowały się w tę pomoc. Będą też materiały obrazujące politykę okupanta wobec samych Żydów, a także Polaków. Mariusz Kamieniecki "Nasz Dziennik" 2008-07-05
Autor: wa