Niebezpieczny precedens

Treść

Sąd Najwyższy USA orzekł, że spadkobierczyni austriackich kolekcjonerów dzieł sztuki może pozywać rząd Austrii do sądów amerykańskich o zwrot obrazów zrabowanych im w czasie II wojny światowej przez ówczesne władze nazistowskie. Ten precedens prawny może pozwolić m.in. środowiskom żydowskim na pozwanie Polski o zwrot mienia pozostawionego podczas II wojny światowej.
Decyzje Sądu Najwyższego stają się precedensem prawnym, określającym postępowanie sądów niższych instancji w spornych sprawach. Najnowsze orzeczenie komentuje się więc jako otwarcie drogi do ewentualnych innych pozwów do sądów w USA przeciwko rządom obcych krajów o zwrot mienia utraconego w czasach holokaustu. Sąd Najwyższy nie rozpatrywał merytorycznej zasadności pozwu złożonego przez Marię Altman. Orzekł tylko w sprawie jurysdykcji, rozstrzygając, że pozew jest dozwolony na podstawie tzw. Ustawy o Immunitecie Suwerennych Rządów (FSIA) z 1976 r., która zakazuje pozywania rządów innych państw przed sądy w USA, ale dopuszcza wyjątki w wypadku nielegalnych wywłaszczeń.
Podobną interpretację ustawy FSIA zastosował w sierpniu ub.r. federalny sąd apelacyjny w Nowym Jorku, który uchylił wcześniejszą decyzję sędziego federalnego sądu okręgowego Edwarda Kormana, że Polska jest zabezpieczona przed zbiorowymi pozwami do sądów w USA Amerykanów żydowskiego pochodzenia domagających się zwrotu mienia utraconego w wyniku hitlerowskiego rabunku i wywłaszczeń przeprowadzanych przez rząd PRL.
WP, PAP
Nasz Dziennik 9-06-2004

Autor: DW