Przejdź do treści
Przejdź do stopki

Nie o zemstę lecz o pamięć wołają ofiary

Treść

Jednym z najbardziej tragicznych rozdziałów naszej historii w latach II wojny światowej były zbrodnie, jakich dopuścili się nacjonaliści ukraińscy na polskich i w daleko mniejszym stopniu, ukraińskich rodzinach, zamieszkałych na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Wydarzenia te z wielu powodów długo musiały czekać, aby nastał stosowny czas do ich naświetlenia i udokumentowania. Dopiero od kilkunastu lat możemy mówić o sprzyjających możliwościach badania tego, jakże trudnego problemu. W ostatnich latach zapanowała nawet moda na badanie, lub tylko interesowanie się stosunkami polsko-ukraińskimi. Jest to na pewno skutek wytworzenia się nowej sytuacji geopolitycznej po rozpadzie ZSRR, na gruzach którego powstały niepodległe państwa takie jak: Estonia, Łotwa, Litwa, Białoruś i Ukraina i wiele innych. Dla Polski jako narodu i państwa wydarzenie to miało niebagatelne znaczenie. Przed polską polityką zagraniczną stanęło bowiem, ogromnie ważkie zadanie, wypracowania generalnej koncepcji prowadzenia polityki wschodniej w obliczu powstania, u naszych wschodnich granic, nowych suwerennych państw.
Z historii obu narodów i dotychczasowego doświadczenia wynika, że w interesie Ukrainy i Polski jest żyć w zgodzie. Jednakże zgoda musi mieć swe oparcie we wzajemnym zaufaniu, stan zgody można osiągnąć pod warunkiem usunięcia wszystkich elementów panującego, tak długo braku zaufania i podejrzeń, co do nieszczerych intencji. Ale  czy można się dziwić ludziom, którzy zapoznawszy się wcześniej z wielce haniebnymi metodami zwalczania żywiołu polskiego i żydowskiego na Rusi, krzywią się na sam widok Bohdana Chmielnickiego. A przecież ów hetman i wielu jemu podobnych na Ukrainie, zaliczani są do grona największych bohaterów narodowych. Ba, stawia się im okazałe pomniki, a rodzima literatura wynosi ich pod niebiosa, stawiając za wzór dla nowych pokoleń Ukraińców. O zgrozo! Jakie niekiedy myśli mogą się rodzić w niejednym, niewyrobionym, młodym sercu ukraińskim, wszak wielki batiuszka narodu Bohdan Chmielnicki rezał Żydówi Lachów, aż się wióry sypały (może nie własnoręcznie, ale robiły to na potęgę, jego wojska kozackie, a on nie umiał, albo nie chciał nad tym zapanować). A sławny Szymon Petlura, dobrze znany w Polsce, jako sojusznik Józefa Piłsudskiego na Ukrainie w 1920 r., czy wiedział, co działo się na głębokiej prowincji?! Czy umiał i chciał temu zapobiec?
I czasy najnowsze, na przeszkodzie w ustanowieniu, faktycznie dobrosąsiedzkich stosunków, stał przez lata nabrzmiały problem skutków działalności Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i jej tworu Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA). Na tych dwóch organizacjach, ciąży bowiem wielkie piętno, odpowiedzialność za przeprowadzenie w latach 1943-1947 eksterminacji społeczności polskiej Wołynia, Podola, Polesia, Pokucia, Bieszczad i Lubelszczyzny w wyniku czego śmierć poniosło setki tysięcy ludzi. Tymczasem dziś na Ukrainie, zbrodniarzom tym stawia się okazałe pomniki, a ulice i place nazywa się ich imieniem. Młody człowiek po tamtej stronie rzeki Bug, takie rzeczy chłonie, a po pewnym czasie zasiane w nim ziarno wzrasta i jakie są tego owoce: Boże uchowaj!
Ostatnie lata, obfitujące w tak wiele pozytywnych zmian i na tym polu przyniosły dobre rozwiązania. Narodziło się całe mnóstwo mniejszych i większych inicjatyw,  zmierzających w prostej drodze do ostatecznego, wyjaśnienia tamtej, wielkiej hekatomby naszego narodu. Warto tu wspomnieć historyczne spotkanie Polaków i Ukraińców wraz z ich prezydentami w 2003 r. w Porycku (Pawliwka) na Ukrainie. Właśnie tam, na zbiorowej mogile setek mieszkańców Porycka i okolic, brutalnie pomordowanych w trakcie odprawiającego się nabożeństwa w kościele p.w. Trójcy Świętej i Świętego Michała Archanioła 11 lipca 1943 r., dokładnie 60 lat później, zaplanowano centralne uroczystości, w duchu wzajemnego wybaczenia i pojednania. Miałem tę łaskę, osobiście uczestniczyć w tych uroczystościach, z udziałem kard. Mariana Jaworskiego ze Lwowa oraz wielu naocznych świadków, tamtych krwawych nocy na Wołyniu.
Wydawało się nam wszystkim, że ta wspólna msza święta w Porycku, będzie prawdziwie początkiem długiego, ale rzeczywistego procesu pojednania, pomiędzy Polakami i Ukraińcami, zatem dalczego tak się właśnie nie stało. Dlaczego jeszcze dziś, choć stoimy, już wobec 70 – tej rocznicy rzezi wołyńskiej, wciąż prawda o tych wydarzeniach przez, tak wielu i z takim rozmachem jest ukrywana, a nawet zakłamywana? Otóż wielu wprost powołuje się na polityczną poprawność, ze szczególnym wskazaniem na potrzebę dobrych, możliwie najlepszych stosunków z młodym państwem ukraińskim. Problem jednak w tym, że z tego typu argumentacją nie można dyskutować, nie można bowiem poważnie pochylać się nad czymś, co w swojej istocie jest od początku niegodne i z zasady hańbiące. Z bardzo prostego, oczywistego powodu: setki tysięcy niewinnych, polskich ofiar ukraińskich nacjonalistów, spod znaku OUN-UPA, nigdy nie mogą i nigdy nie będą, jakąkolwiek formą przetargu dla możnych tego świata. Non possumus - nie pomarli bowiem Ci, którzy żyją w pamięci narodu.
Poniżej zamieszczam bogatą informację godnych obchodów 70 – tej rocznicy ludobójstwa na Wołyniu i Kresach, dla przykładu: w sanktuarium narodu Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze, w Warszawie na Placu Trzech Krzyży i na Placu Zamkowym oraz w Radymnie na Ziemi Przemyskiej W załączniku dołączam wiele cennych materiałów, które z powodzeniem można i trzeba (w miarę własnych możliwości), rozpropagować w swoich parafiach i w swoich środowiskach, znaleźć tam można także informację o obchodach rocznicowych w całej Polsce.
NA JASNĄ GÓRĘ
W liście otwartym Światowego Kongresu Kresowian do Kresowian i Przyjaciół Kresów, czytamy: „Drodzy Przyjaciele! Jak co roku – zapraszamy w pierwszą niedzielę lipca, na XIX Zjazd i Pielgrzymkę Kresowian na Jasną Górę. Uroczystości zainauguruje  o godz. 9.30 w kaplicy Cudownego Obrazu msza święta, podczas której homilię wygłosi Kustosz Narodowej Pamięci -  ks. Tadeusz Isakowicz - Zaleski. Jasnogórski Zjazd organizowany jest w okresie kulminacji obchodów 70 rocznicy ludobójstwa dokonanego przez OUN UPA na Kresach,  w przeddzień  rocznicowych uroczystości w Warszawie. Z tego tez względu  pragniemy, jako organizatorzy, nadać mu szczególny wymiar.
Podjęliśmy próbę wkomponowania uroczystości na Jasnej Górze w kalendarz  obchodów ogólnopolskich  tak, aby podnieść ich rangę, wesprzeć naszą zbiorową modlitwą i  z Jasnej Góry zaapelować o masowy udział w warszawskich uroczystościach  w dniu 11 lipca. Chcieliśmy także stworzyć taką rocznicową formułę Zjazdu, w której znalazłby dla siebie miejsce każdy, kto  chciałby dołożyć osobistą cegiełkę do aktu pamięci o ofiarach banderowskiego ludobójstwa. Służyć temu będzie WOŁANIE Z JASNEJ GÓRY O PRAWDĘ I PAMIĘĆ, Litania Wołyńska, a także Marsz Pokoleń Kresowych pod jasnogórski szczyt i złożenie pod figurą Matki Najświętszej - Krzyża Pamięci Ofiar Ludobójstwa  dokonanego przez OUN - UPA. Realizujemy ten pomysł wraz z patriotyczną młodzieżą, która w ten sposób chce dać wyraz ciągłości pokoleniowej pamięci o Dzieciach Kresów. Przygotowywana prezentacja multimedialna młodych, będzie połączeniem spektaklu teatralnego, filmów, fotografii archiwalnej, fragmentów starych kronik, muzyki. Skonstruowana w ten sposób Niedokończona Msza Wołyńska ma w swoich  częściach pokazać koleje polskich, kresowych losów.
Przewidziano w programie: INTROIT – Zaginiona Atlantyda - Życie codzienne na dawnych Kresach (T.K. Kozłowski), KYRIE – Koniec naszego świata – wybuch II wojny światowej, DIES IRAE – Dzieci Kresów – przywrócone pamięci. (Teatr ERATO), AGNUS DEI – Młodzi jako most – przenoszący pamięć o ofiarach ludobójstwa na następne pokolenia, LITANIA WOŁYNSKA – i koncert pieśni patriotycznych w wykonaniu młodych Polaków z Wołynia.
Każdy z uczestników Zjazdu – może wziąć udział w wołaniu o pamięć i prawdę poprzez czytanie wspomnień Kresowian cudem ocalonych z banderowskiego holocaustu. Scenariusz dla tych prezentacji stanowić bedzie 3-tomowe dzieło: „Dzieci Kresów” dr Lucyny Kulińskiej. Poszczególne teksty do prezentacji przekazywać będą  zainteresowanym członkowie Młodzieżowego Studia „Lwowskiej Fali”. Oczekujemy też, że każdy z uczestników Zjazdu dołoży znicz, jako swoją cząstkę biało-czerwonego Krzyża Pamięci.
Nie wysyłamy Państwu  indywidualnych, imiennych zaproszeń. Nie jesteśmy w stanie dotrzeć do tak wielkiej liczby zainteresowanych drogą pocztową. Zaproszenia kierujemy poprzez media i Internet. Liczymy na to, że każdy kto poczuwa się do uczestniczenia wraz  z nami w tym religijnym akcie pamięci – przyjedzie, jak co roku, na Jasną Gore i jeśli siły pozwolą – dotrwa z nami do jasnogórskiego apelu. Wszystkich więc Was – bez względu na zajmowane stanowiska, honory i zasługi -  jednakowo serdecznie zapraszamy, bo wszyscy jednako, jako Boże dzieci  - jesteśmy równi  przed Matką Najświętszą na Jasnej Górze.
Oczekując Waszej obecności w Sanktuarium Jasnogórskim  w dniu 7 lipca br. - wyrażamy najgłębsze uznanie dla wszystkich organizatorów dotychczasowych lokalnych uroczystości rocznicowych; ludzi, którzy dołożyli wszelkich starań, by w swoich środowiskach, godnie uczcić pamięć Rodaków pomordowanych na Kresach Wschodnich II RP. Kresowianie jednością silni! O tę jedność w szczególnym dla nas momencie  - apeluję w imieniu Światowego Kongresu Kresowian. Info: kongreskresowian@vp.pl   tel: 507-169-825, W załączeniu: plakat – program. Bytom 18.06.2013                         Danuta Skalska - rzecznik ŚKK       
DO WARSZAWY
Centralne uroczystości z okazji 70 – tej rocznicy, odbedą się w mieście stołecznym, a głównym organizatorem jest Społeczny Komitet Organizacyjny Obchodów Rocznicy 11 Lipca, który opublikował z tego tytułu list otwarty. Czytamy tam: „Ludobójstwo dokonane na ludności polskiej przez nacjonalistów ukraińskich podczas II wojny światowej było jedną z najstraszniejszych zbrodni w historii narodu polskiego. Te tragiczne wydarzenia wspominamy 11 lipca w rocznicę wołyńskiej "krwawej niedzieli", kiedy równocześnie wymordowano Polaków w 99 miejscowościach na Wołyniu.
Społeczny Komitet Organizacyjny Obchodów Rocznicy 11 Lipca stawia sobie za cel godne uczczenie pamięci ofiar i uszanowanie ich rodzin, pośród których żyją jeszcze świadkowie tortur i zabójstw swoich najbliższych, przywrócenie świadomość społecznej o zagładzie ludności cywilnej w województwach: wołyńskim, lwowskim, tarnopolskim, stanisławowskim, poleskim i lubelskim, o zbrodni dokonanej na obywatelach polskich przez ich sąsiadów, obywateli polskich – członków szowinistycznych formacji OUN-UPA, 14 Dywizji SS "Galizien" oraz policji ukraińskiej przy współudziale ludności chłopskiej i części kleru grekokatolickiego. Prawie pięć tysięcy miejsc, prawie dwieście tysięcy bezbronnych ofiar wciąż czeka na upamiętnienie, a tysiące żyjących – na przywrócenie prawdy historycznej o planowym i okrutnym likwidowaniu narodu polskiego. Uważamy za swój obowiązek przestrzeganie młodego pokolenia przed wpływem i skutkami ideologii opartej na nienawiści i pogardzie dla człowieka. 
Przez lata państwo polskie nie objęło opieką psychologiczną rodzin ofiar. Ocaleni z pogromów z trudnością mówili o tym, co widzieli. Traumę rodziców i dziadków wyniesioną z doświadczeń II wojny odziedziczyli ich potomkowie. Społeczny Komitet Organizacyjny Obchodów Rocznicy 11 Lipca zaprasza do współpracy. Solidarność z  ofiarami i ich rodzinami jest naszym wspólnym obowiązkiem. Tym bardziej, że Marsz Pamięci będzie pierwszym po wojnie Marszem Jedności i Solidarności Kresów. Na transparentach napiszmy nazwy miejscowości, w których przed wojną zamieszkiwali członkowie poszczególnych organizacji kresowych idących w pochodzie ( np. Podkamień, Huta Pieniacka, Lwów, Krzemieniec itd.). 
Głęboko wierzymy, że wszystkie kresowe organizacje i sympatycy ruchu kresowego wezmą udział w Marszu Pamięci, niezależnie od tego, z jaką prowincją zabraną są związane. Niech nie zabraknie obok Wołyniaków rodzin z dawnych województw: wileńskiego, nowogródzkiego, poleskiego, tarnopolskiego,  lwowskiego i stanisawowskiego, z ziem I Rzeczypospolitej. Informacje:  Społeczny Komitet Organizacyjny Obchodów Rocznicy 11 Lipca – Ewa Szakalicka tel. kom. 609 963 763, Aleksandra Biniszewska tel. kom. 602 603 588, http://fok.waw.pl
Oto program Obchodów 70 Rocznicy Zbrodni Wołyńskiej i Solidarności Kresowian w Warszawie 11 lipca 2013 r.:
12:00  Msza św. w kościele pod wezwaniem św. Aleksandra na Pl. Trzech Krzyży w Warszawie.
13:30  Marsz Pamięci z Pl. Trzech Krzyży, ul. Nowym Światem,  ul. Krakowskim Przedmieściem do Pl. Zamkowego. Złożenie kwiatów pod tablicą pamiątkową umieszczoną na Domu Polonii ul. Krakowskie Przedmieście 64, przemówienia okolicznościowe, zaprezentowanie stowarzyszeń kresowych, zaproszenie do udziału w imprezach towarzyszących.
16:00 Koncert Pamięci – część artystyczna na zakończenie zgromadzenia publicznego.  Tłem dla wykonania dzieła muzycznego będzie inscenizacja stworzona z przedwojennych fotografii Polaków, którzy w 1943 roku zostali pomordowani na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. W ten sposób pragniemy  ożywić pamięć o ofiarach.
18:00 zakończenie oficjalnych obchodów w Warszawie na Placu Zamkowym. 
Z wyrazami szacunku: dr Lucyna Kulińska, dyr. Aleksandra Biniszewska, red. Ewa Szakalicka
I W RADYMNIE
Przemyskie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej „X D.O.K.”, Burmistrz Miasta Radymno, Miasto Stalowa Wola, Miejski Ośrodek Kultury w Radymnie organizują 20 i 21 lipca w Radymnie (powiat jarosławski, woj. podkarpackie) dwudniowe obchody 70. rocznicy ludobójstwa na Kresach Wschodnich dokonanego przez OUN-UPA na ludności polskiej, czeskiej, ormiańskiej, rosyjskiej, żydowskiej i ukraińskiej.
W pierwszym dniu (20 lipca - sobota) zapraszamy o godzinie 20:30 na plac obok zalewu przy ul. Budowlanych, gdzie odbędzie się rekonstrukcja historyczna o tytule „Wołyń 1943 – nie o zemstę, lecz o pamięć wołają ofiary”. W drugim dniu (21 lipca - niedziela) o godz. 11:00 w kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (ul. kardynała S. Wyszyńskiego) zostanie odprawiona Msza św. w intencji ofiar. Ta szczególna forma obchodów ma na celu przywrócenie pamięci o niewinnych ofiarach tegoż ludobójstwa i dążenie do pojednania poprzez ukazanie prawdy historycznej.
Miło nam poinformować, że komitet honorowy naszego przedsięwzięcia tworzą: prof. Władysław Filar, Ewa Siemaszko, ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, Anna Ostromęcka-Lewak - Okręg Wołyński Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Lucyna Kulińska - prezes Społecznej Fundacji Pamięci Narodu Polskiego, płk. Jan Niewiński, gen. Mirosław Hermaszewski, prof. Jacek Wilczur, kompozytor Krzesimir Dębski i kapelan 27. Wołyńskiej DP AK ks. płk. Andrzej Jakubiak.
Przemyskie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej "X D.O.K." działa formalnie od 11 maja 2007 r. Jesteśmy znani z wielu ciekawych i zrobionych z rozmachem rekonstrukcji, m.in. "Operacji Barbarossa - bitwa o Przemyśl" (2007 r.), czy rekonstrukcji historycznej o nazwie "Przemyśl - wrzesień 1939" z 2008 r., którą obejrzało aż 15 tysięcy widzów. W 2009 r. w Przemyślu przeprowadziliśmy niesamowitą inscenizację historyczną "A mury runą...", przedstawiającą wydarzenia w Polsce od 1946 do 1989 r., czyli od instalacji aż do upadku komunizmu w naszej Ojczyźnie. W trakcie niej wystąpiło kilkuset statystów i co ciekawe, akcja rozgrywała się w kilku miejscach Starego Miasta w Przemyślu. W lutym 2010 r. ponownie w Przemyślu zorganizowaliśmy wielkie widowisko historyczno-teatralne "Na nieludzką ziemię...", które było częścią obchodów 70. rocznicy deportacji obywateli Polski w głąb ZSRR. W inscenizacji wystąpiło około pół tysiąca statystów i aktorów, ponadto w widowisku wziął udział autentyczny pociąg z wagonami z lat 30-tych, sprowadzony specjalnie ze Skansenu Taboru Kolejowego w Chabówce. Ponadto prowadzimy akcje edukacyjne, realizujemy spektakle teatralne o tematyce historyczno - patriotycznej oraz szereg przedsięwzięć, widowisk historycznych na terenie całego Podkarpacia.
Jesteśmy przekonani, iż rekonstrukcja, którą zrealizujemy uzmysłowi całej Polsce tragedię, która wydarzyła się 70 lat temu, odda należytą cześć i pamięć o pomordowanych oraz nie pozwoli na zakłamywanie historii przez niektórych ukraińskich publicystów oraz tzw. polityczną poprawność.
Prosimy także o publikacje wykazu miejsc parkingowych dla zmotoryzowanych widzów: https://maps.google.pl/maps/ms?msid=203437776694243281912.0004c49f67d70ef961778&msa=0&ll=49.951462,22.821404&spn=0.003749,0.010568 oraz filmu promującego widowisko:
http://www.youtube.com/watch?v=9b2XqvwA_b8&feature=player_embedded
Mirosław Majkowski, Prezes PSRH X D.O.K

Sławomir Tomasz Roch

Autor: wa