NATO odtajnia dokumenty

Treść

W Kwaterze Głównej NATO minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski zainaugurował wczoraj proces odtajniania materiałów Sojuszu poświęconych stanowi wojennemu w Polsce. Na razie klauzulę tajności zdjęto z 65 dokumentów z ok. 700, są one dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
- Odtajnianie i udostępnianie materiałów archiwalnych jest normalną praktyką Sojuszu. Wyjątkowość zgody na polski wniosek polega jednak na znacznym przyspieszeniu tego procesu - prace toczone w ramach normalnego trybu nie wykroczyły dotychczas poza dokumenty z połowy lat 70. Bezprecedensowa jest także zgoda Archiwum Sojuszu na udział polskiego archiwisty w procesie odtajniania. W projekcie uczestniczy bowiem pracownik Biura Archiwum i Zarządzania Informacją MSZ mający dostęp do jeszcze nieodtajnionych archiwaliów i ich wyboru - podkreślił Marcin Bosacki, rzecznik prasowy MSZ. Pierwszy zaprezentowany zbiór upublicznionych dokumentów NATO dotyczy lat 1980-1984 i został on przygotowany przez Sekretariat Międzynarodowy, Międzynarodowy Sztab Wojskowy i Strategiczne Dowództwo do Spraw Europejskich (SHAPE). Wśród nich znalazła się m.in. notatka o sytuacji w Polsce z 22 stycznia 1980 roku. Podkreślono w niej ważność wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II dla nastrojów w Polsce. Zaznaczono, iż 35 lat propagowania komunistycznej ideologii nie przyniosło rezultatów, ponieważ cały Naród entuzjastycznie witał Papieża w Ojczyźnie, pokazując tym samym swoje przywiązanie do wiary katolickiej i kultury zachodniej. Z kolei notatka z 29 listopada 1984 r. opisuje sytuację w Polsce po zamordowaniu ks. Jerzego Popiełuszki. Podkreślono w niej, że morderstwo kapelana "Solidarności" sprowokowane było przez osoby z kręgów władzy dążących do osłabienia polityki gen. Wojciecha Jaruzelskiego.
Prace nad odtajnieniem dokumentów Paktu Północnoatlantyckiego zapoczątkowano w grudniu 2010 r. z inicjatywy ministra Radosława Sikorskiego. Formalny wniosek o upublicznienie materiałów z lat 1980-1985 dotyczących ewentualnej interwencji ZSRS w Polsce, wprowadzenia stanu wojennego i reakcji Sojuszu na to wydarzenie został złożony przez Stałe Przedstawicielstwo RP przy NATO. Polska jest jednym z pierwszych krajów z grona "nowych" państw członkowskich, którym udało się zainicjować odtajnianie dokumentów NATO z czasów zimnej wojny. Z dokumentów tych wynika m.in., że NATO nie planowało żadnych działań militarnych związanych z ewentualną agresją wojsk radzieckich czy wojsk Układu Warszawskiego przeciwko Polsce. Archiwiści Sojuszu będą kontynuować prace nad odtajnianiem kolejnych materiałów. Zostaną one zaprezentowane na specjalnej wystawie w grudniu tego roku, w 30. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.
Piotr Czartoryski-Sziler, PAP
Nasz Dziennik 2011-07-19

Autor: jc