Muzyka sakralna w kościołach Warszawy

Treść

Z Przemysławem Kapitułą, dyrektorem Fundacji "Festiwal Muzyki Sakralnej", rozmawia Piotr Czartoryski-Sziler 1 czerwca br. rozpocznie się w Warszawie XVIII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej, który potrwa do 8 czerwca. Jaki cel mu przyświeca? - Festiwal wypełnił lukę, jaka powstała w polskim życiu muzycznym w okresie powojennym, kiedy utwory muzyki sakralnej wykonywano częściej w salach koncertowych niż w świątyniach, z myślą o których były tworzone. Podstawowym jego zadaniem jest prezentacja twórczości muzycznej związanej z chrześcijaństwem oraz innymi religiami w możliwie najbardziej atrakcyjnej dla publiczności formie. Szczególnie ciekawie wypada promocja muzyki polskiej w bezpośredniej konfrontacji z uznanymi arcydziełami światowej literatury muzycznej (cykl "Wszystkie utwory organowe Feliksa Nowowiejskiego", renesans twórczości legendarnego organisty katedry warszawskiej Mieczysława Surzyńskiego, popularyzacja polskich tabulatur organowych). Koncerty odbywają się w zabytkowych kościołach warszawskich, głównie w archikatedrze św. Jana, która stanowi ważne centrum muzyki sakralnej i organowej o znaczeniu międzynarodowym. Na festiwalu chcemy prezentować bogactwo kultury katolickiej i chrześcijańskiej oraz muzyki związanej z innymi wyznaniami w możliwie najszerszy sposób i na najwyższym poziomie artystycznym. Powstanie tego festiwalu, którego jest Pan pomysłodawcą i organizatorem, związane było z uczczeniem IV pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny. Czy i dziś znajdują się na nim utwory poświęcone pamięci Ojca Świętego? - Tak, takie utwory pojawiają się podczas festiwalu. Wówczas - w 1991 roku - kiedy przyjechał do Ojczyzny Ojciec Święty, my jako muzycy chcieliśmy coś z tej okazji zrobić. Jak wspomniałem, wtedy była inna sytuacja w Polsce, bo muzyka tego typu była przeniesiona do sal koncertowych i w kościołach niewiele się działo z powodów politycznych. Obecnie jest inaczej, bo tę muzykę najczęściej wykonuje się już w kościołach, i to w sposób profesjonalny. Niestety, w dalszym ciągu muzyka sakralna w porównaniu z muzyką świecką jest marginalizowana. Jeśli ktoś spojrzałby, ile nasze państwo wydaje pieniędzy na muzykę świecką, a ile na muzykę sakralną, to zauważyłby, że cały czas jest tu duża nierównowaga. Które z koncertów znajdujących się w programie tegorocznego festiwalu zaliczyłby Pan do najważniejszych? - Program jest różnorodny. Będziemy kontynuować cykl "Wszystkie utwory organowe Jana Sebastiana Bacha w archikatedrze". Utwory Bacha wykonają: Jean-Paul Imbert z Francji, wspaniały organista starszego pokolenia, oraz Klaus-Christian van den Kerkhoff, organista średniego pokolenia z Niemiec, znany z tego, że w swoim życiu wykonał wszystkie utwory Jana Sebastiana Bacha. Wystąpi także Chór Chłopięcy i Męski "Poznańskie Słowiki" z Orkiestrą Filharmonii Poznańskiej z solistami pod kierownictwem prof. Stefana Stuligrosza, który wykona oratorium pasyjne Carla Heinza Grauna "Der Tod Jesu". To oratorium było swego czasu bardzo często wykonywane w Niemczech w okresie wielkanocnym, później popadło w zapomnienie. W Warszawie wykonane zostanie ono w bazylice Najświętszego Serca Jezusowego na Pradze. Następny ważny dla nas koncert związany jest w szczególny sposób z archikatedrą. Będzie to pierwszy koncert z cyklu "Wszystkie koncertowe utwory legendarnego organisty katedry warszawskiej Mieczysława Surzyńskiego". Kompozytor ten związany jest nierozerwalnie z historią archikatedralną. Był przez kilka lat w katedrze organistą i stworzył szereg utworów o charakterze koncertowym - wszystkie wykonamy w ciągu 2-3 koncertów. W tym roku zabrzmi jego koncert organowy g-moll na organy i orkiestrę op. 35 i improwizacje op. 36. Improwizacje tworzą bardzo piękny cykl, który można nazwać "polską symfonią organową". Tradycyjnie odbędzie się także koncert muzyki cerkiewnej. W tym roku przyjedzie zespół chóralny Svetilen z Rosji, prezentujący bardzo wysoki poziom artystyczny i niespotykane brzmienie. Wymienić trzeba jeszcze koncert zespołu Labirinto Armonico z Włoch, który wykona program "Trąbka i organy w barokowej Europie", a także oratorium "Mesjasz" Georga Friedricha Haendla, który wykona na instrumentach z epoki Monteverdi-Chor Berlin i orkiestra Berlin Baroque. Dokładny program koncertów można znaleźć na stronie internetowej www.kapitula.org. Na wszystkie koncerty wstęp wolny. Jak co roku podczas festiwalu będzie wręczona nagroda Prymasa Polski - "Srebrna Piszczałka". Kto może się o nią ubiegać? - Tak. W tym roku otrzyma ją ks. dr hab. Antoni Reginek. O tę nagrodę może się ubiegać każdy, kto ma jakiś wkład w rozwój muzyki sakralnej w Polsce. A czym zajmuje się Fundacja "Festiwal Muzyki Sakralnej"? - W tej chwili realizujemy dwa programy. Pierwszy to promocja twórczości Feliksa Nowowiejskiego i Mieczysława Surzyńskiego, drugi - promocja archikatedry św. Jana Chrzciciela w Warszawie jako ważnego centrum muzyki sakralnej o znaczeniu międzynarodowym. Dziękuję Panu za rozmowę. "Nasz Dziennik" 2008-05-28

Autor: wa