Muzeum Orła Białego

Treść

W Skarżysku-Kamiennej znajduje się Muzeum Orła Białego. Gromadzi ono zbiory obrazujące dzieje Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK, Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Posiada również sporą kolekcją militariów, głównie z okresu II wojny światowej.
Placówka istniejąca od 1969 roku mieści się w zabytkowym, zbudowanym w latach 30. XIX w. budynku zawiadowcy staszicowskiej huty "Rejów", która funkcjonowała do końca XIX wieku. Z huty zachowały się do dzisiaj pozostałości wielkiego pieca i urządzeń wodnych.
W Skarżysku-Kamiennej od roku 1924 istnieje Państwowa Fabryka Amunicji. W gablotach zobaczyć można amunicję z okresu przedwojennego. Godnym uwagi eksponatem jest polski pistolet "WIS" skonstruowany w Radomiu przez konstruktorów P. Wilniewczyca i J. Skrzypińskiego. Odznaczał się on bardzo dobrą celnością i niezawodnością, uchodził za jeden z lepszych na świecie.
Góry Świętokrzyskie, ze względu na swoje położenie, były terenem walk tak w Powstaniu Styczniowym, jak i podczas II wojny światowej. Wiele eksponatów muzealnych obrazuje walki z Rosjanami w 1863 roku.
Znajdują się tu: umundurowanie, oporządzenie wojskowe, dokumenty i pamiątki z okresu wojny obronnej 1939 r., w tym unikatowy karabin przeciwpancerny Ur wz. 35, który przebijał płytę stalową o grubości 2 cm z odległości 200 m (w kraju zachowało się tylko kilka sztuk tego karabinu).
W muzeum znajduje się również uzbrojenie i pamiątki oraz dokumenty ugrupowań partyzanckich - pamiątki po oddziałach AK Piwnika - "Ponurego", Antoniego Hedy - "Szarego", "Nurta", "Barabasza", pieczątki do fałszowania dokumentów niemieckich, grypsy akowców z więzień UB. Znajduje się tu również granatnik przeciwpancerny "Piat" produkcji angielskiej pochodzący ze zrzutu oraz fotografie i dokumenty z lat 1939-1945 obrazujące martyrologię mieszkańców Skarżyska-Kamiennej i okolic. Zgromadzono także pamiątki związane z historią Skarżyska-Kamiennej, w tym sztandar Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" z lat 1919-1923, którego fundatorami byli m.in. kardynał A. Kakowski, gen. W. Sikorski, gen. K. Sosnkowski.
Na placu przy budynku muzeum o powierzchni 1,5 ha umieszczono ekspozycję plenerową. Znajduje się tu około 120 eksponatów. Wśród nich jest kuter torpedowy (ważący 100 ton), jedyny w polskich muzeach okręt wojenny na lądzie, samoloty (m.in. myśliwiec szturmowy Su-7 przenoszący broń jądrową), helikoptery, wyrzutnie rakiet, armaty, czołgi, wozy opancerzone.
Andrzej Kulesza

Muzeum jest czynne codziennie w godzinach 9.00-17.00.
Nasz Dziennik 22-09-2003

Autor: DW