Muzeum narodowych relikwii

Treść

Muzeum Katyńskie w Warszawie to szczególna instytucja. Muzealia, które znajdują się na ekspozycji, stanowią relikwie narodowe o szczególnym znaczeniu dla naszej historii. Są to przedmioty z grobów polskich oficerów w Katyniu, Charkowie i Miednoje, wydobyte podczas ekshumacji. Przypominają o męczeńskiej śmierci niemal 22 tysięcy oficerów Wojska Polskiego.

Idea stworzenia muzeum poświęconego tysiącom polskich oficerów zamordowanych przez NKWD w 1940 roku istniała od dawna wśród rodzin pomordowanych i w środowiskach niepodległościowych. Jednak w czasie, gdy w Warszawie władzę sprawowali komuniści, nie było to możliwe. Rządzący wówczas Polską powtarzali za swoimi mocodawcami kłamstwo o mordzie katyńskim, a tych, którzy ośmielali się mówić prawdę o tym bezprecedensowym mordzie, poddawali niejednokrotnie represjom. Do lat 90. wystawy poświęcone tej tematyce mogły być organizowane w konspiracji, głównie w kościołach.
W pierwszych latach po upadku PRL Federacja Rodzin Katyńskich czyniła starania u władz, by upamiętnić ofiary mordów. Po wielu zabiegach udało się zrealizować ten pomysł. Na miejsce wybrano teren Fortu IX im. J.H. Dąbrowskiego na Sadybie w Warszawie.
Muzeum Katyńskie zostało otwarte 29 czerwca 1993 r. jako filia Muzeum Wojska Polskiego. Początkowo ekspozycja składała się z eksponatów wydobytych z grobów oficerów w Charkowie i Miednoje, zgromadzonych w dwóch salach. Z biegiem czasu zbiory zwiększyły się do niemal 25 tys. egzemplarzy. Tylko niewielka część znajduje się w magazynach, ze względu na stan zachowania nie mogą być eksponowane.
- Nasza placówka jest wyjątkowa. Jest to muzeum - dowód zbrodni. To wszystko, co zostało wydobyte podczas prac ekshumacyjnych z grobów w Katyniu, Charkowie i Miednoje, traktuję jako relikwie - mówi Sławomir Frątczak, zastępca dyrektora Muzeum Wojska Polskiego i kierownik Muzeum Katyńskiego.
Główny zasób to pamiątki wydobyte z grobów podczas ekshumacji w latach 1991-1996 w Katyniu, Charkowie i Miednoje. Po przewiezieniu do Polski zostały poddane konserwacji w Muzeum Wojska Polskiego, Pracowniach Konserwacji Zabytków w Toruniu.
Na ekspozycji widnieją fragmenty mundurów, naramienniki ze stopniami oficerskimi, nieśmiertelniki z nazwiskami oficerów, kartki i listy, których nie zdążyli wysłać, oraz przedmioty osobiste. Możemy też zobaczyć kule wyjęte z czaszek zamordowanych, a także guziki z orzełkami od mundurów. O przywiązaniu do wiary świadczą przedmioty kultu: ryngrafy, medaliki, krzyżyki, różańce, które jeńcy mieli przy sobie w chwili śmierci z rąk oprawców NKWD. Zachowały się także przedmioty z drewna wykonane w obozach: szachy, warcaby, kubki. Można zobaczyć również pamiątki przekazane przez rodziny oficerów.
- W czasie istnienia nasze muzeum odwiedziło kilkaset tysięcy osób, z roku na rok ich liczba się zwiększa. Na przykład w roku ubiegłym odwiedziło nas 45 tysięcy gości. Jest to dużo, biorąc pod uwagę zainteresowanie problematyką katyńską w Polsce. W liczbie tej przeważa młodzież, i to jest najważniejsze - powiedział Sławomir Frątczak.
Dyrektor ma nadzieję, że przedmioty wydobywane w Bykowni również trafią do Muzeum Katyńskiego.
Muzeum oprócz swojej działalności prowadzi także prace badawcze. Posiada własne archiwum i bibliotekę oraz centralną kartotekę osób zamordowanych przez NKWD.
Tekst i zdjęcia Andrzej Kulesza





Muzeum Katyńskie

ul. Powsińska 13, 02-920 Warszawa
tel./fax (22) 842 66 11
e-mail: muzeumwp@wp.mil.pl
Dni i godziny zwiedzania:
od środy do niedzieli w godzinach 10.00-16.00
Wstęp bezpłatny

"Nasz Dziennik" 2007-09-17

Autor: wa