Monumentalne dzieło

Treść

Jedną z najcenniejszych ksiąg w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej jest "Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400-1508". W ostatnich dniach na rynku ukazała się doskonale opracowana przez zespół naukowców pod kierunkiem prof. Antoniego Gąsiorowskiego współczesna edycja dzieła.

- W 1434 roku, a zatem 570 lat temu, zmarł król Władysław Jagiełło. Ta rocznica dopełnia jubileusz fundacji naszej uczelni. Powstawanie uniwersytetu było trudne, ale i dynamiczne. Opracowany indeks zawiera spis bibliograficzny, który może posłużyć przede wszystkim badaczom - podkreślił podczas prezentacji prof. Krzysztof Ożóg. - Znakomita edycja metryki uniwersyteckiej, najstarszego rękopisu z Biblioteki Jagiellońskiej, jest przełomem w badaniach nad społecznym funkcjonowaniem uniwersytetu - mówił.
Metryka zawiera spisy kilkunastu tysięcy studentów i absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego z lat 1400-1508. Tym samym jej nowa edycja przywołuje najstarsze lata istnienia Akademii Krakowskiej. Księga została opatrzona komentarzem, przy każdym nazwisku znajdują się wskazania geograficzne, kto skąd pochodził. - Są to informacje o rzeszach pobierających już wówczas tutaj nauki - powiedział prof. Andrzej Chwalba, prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Na dwutomową publikację złożyły się m.in. edycja tekstu źródłowego, a także indeksy studentów ułożone według miejsc pochodzenia, nazwisk czy pełnionych funkcji. Wydanie zawiera wiele istotnych korekt w stosunku do XIX-wiecznej edycji tekstu i opublikowanego przed 30 laty indeksu. Specjalistom udało się zidentyfikować ponad 90 proc. miejscowości występujących w tekście źródła. Dokonano pierwszej na tak dużą skalę geograficznej identyfikacji osób z epoki średniowiecza. - Mieliśmy niewyobrażalnie więcej danych do prawidłowych odczytów, także jeżeli chodzi o lokalizację miejsc pochodzenia, niż nasi poprzednicy - podkreślił prof. Gąsiorowski.
- Porównywaliśmy pierwsze wydanie i oryginał. Stwierdziliśmy około 2 tys. różnic odczytów w stosunku do starego wydania. Jest to wynik rozwoju wiedzy - zaznaczyła dr Izabela Skierska, jedna z autorek opracowania.
Indeks, wyjaśnienia, komentarze, przypisy, różnice w stosunku do pierwszego wydania oraz informacje o wątpliwościach naukowców i problemach związanych z odczytem zamieszczono w języku polskim. Dla obcojęzycznego czytelnika przygotowano specjalną angielską wersję wstępu pod kątem technicznym.
Dopełnieniem dzieła jest płyta CD, która powstała dzięki Bibliotece Jagiellońskiej. Jak zauważają przedstawiciele wydawnictwa "Societas Vistulana", którego nakładem ukazało się dzieło, jest to pierwsza w dziejach polskiej mediewistyki edycja źródła, która zawiera tekst wydany, ale także komputerowe faksymile całości rękopisu.
Małgorzata Bochenek

"Nasz Dziennik" 2004-12-07

Autor: kl