Mogą wracać do KRUS

Treść

Trybunał Konstytucyjny (TK) uznał w poniedziałek za niezgodne z Konstytucją przepisy znowelizowanej ustawy o KRUS, które wykluczały z możliwości korzystniejszego ubezpieczenia rolniczego tych rolników, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. TK uznał, że takie rozstrzygnięcie nosi "znamiona dyskryminacji". Po tym orzeczeniu rolnicy mogą powrócić do ubezpieczenia w KRUS.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie zwrócił się do TK, prosząc o rozstrzygnięcie, czy art. 5 znowelizowanej ustawy o KRUS z 2 kwietnia 2004 r. - wykluczający z ubezpieczenia w KRUS rolników prowadzących działalność gospodarczą pozarolniczą (jednocześnie obok rolniczej) opodatkowaną na zasadach ogólnych - jest zgodny z Konstytucją.
Na mocy ówczesnych przepisów rolnik musiał do 30 września 2004 r. udokumentować, że prowadzona przez niego działalność gospodarcza podlega opodatkowaniu w formie ryczałtowej, a wysokość opodatkowania za 2003 r. nie przekracza 2528 zł. Niedotrzymanie tych warunków wykluczało rolnika z KRUS.
Dlatego rzeszowski sąd skierował do TK dwa pytania prawne, prosząc o rozstrzygnięcie. Po pierwsze, czy ustawodawca miał prawo wyznaczać termin złożenia dokumentów rolnikom, którzy prowadzą działalność gospodarczą poza rolnictwem, i po drugie, czy forma opodatkowania może decydować o wykluczeniu rolnika z KRUS.
Wprowadzając art. 5, ustawodawca przyjął założenie, że głównym źródłem dochodu osób ubezpieczonych w KRUS jest działalność rolnicza, natomiast działalność pozarolnicza powinna być niewielka, a dochód z niej miał tylko wspierać dochód z działalności rolniczej. Z tym założeniem TK się zgodził. Jednak według niego, wyłączenie z KRUS rolników, którzy prowadzili równocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych (ale dochód z niej nie przekracza określonej kwoty) ma "znamiona dyskryminacji", ponieważ o tym, czy charakter działalności jest niewielki, świadczy wysokość dochodu, a nie rodzaj opodatkowania. Tymczasem ustawodawca przyjął, że sam rodzaj opodatkowania (na zasadach ogólnych) wyklucza z KRUS. Dlatego też wyłączenie z KRUS rolników prowadzących jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych jest, według TK, niezgodne z Konstytucją.
Trybunał podkreślił, że kolejna nowelizacja ustawy o KRUS z 1 lipca 2005 r. zmieniła zakwestionowane przepisy. Od tej nowelizacji o przynależności do KRUS decyduje wysokość płaconego podatku, a nie forma, w jakiej jest płacony.
Natomiast w odniesieniu do pierwszego pytania, według TK, wskazanie terminu składania dokumentów nie narusza zasad Konstytucji.
Przepisy zakwestionowane przez rzeszowski sąd apelacyjny dotyczą ok. 120 tys. rolników. Po nowelizacji ustawy o KRUS z 2 kwietnia 2004 r. zostali oni wykluczeni z ubezpieczenia rolniczego i podporządkowani ZUS, gdyż "stali się przedsiębiorcami". Ponieważ składki w ZUS są większe, spowodowało to, że ok. 70 tys. z nich zaprzestało prowadzenia własnej działalności.
Paweł Tunia

"Nasz Dziennik" 2006-03-15

Autor: ab