Modlitwa Jezusowa uczy stawiania w centrum życia tego, co najważniejsze
Treść
Nie słowa są w niej najważniejsze, nie postawa, nie czas, ale osoba Zbawiciela. To właściwa hierarchia wartości. Modlitwa Jezusowa uczy stawiania w centrum życia tego, co najważniejsze.
Nie ma żadnego pożytku z pobierania nauk, jeśli nie towarzyszy im miły i podobający się Bogu sposób postępowania duszy. A przyczyną wszystkich złych rzeczy jest błądzenie, fałsz oraz brak poznania Boga / Pseudo-Antoni Wielki, Naszego w gronie świętych Ojca Antoniego Wielkiego pouczenia o zachowaniu ludzi i właściwym sposobie postępowania, [w:] Pseudo-Antoni Wielki. Izajasz Anachoreta. Wybór tekstów z I tomu Filokalii, przekład: C. Dobak, redakcja, komentarze i słownik: S. Hiżycki OSB, Wyd. Tyniec, Kraków 2017, s. 53-54 /.
Pseudo-Antoni wprowadza tezę, która współcześnie może wydawać się kontrowersyjna. Stwierdza, że nie ma żadnego pożytku z pobierania nauk, jeśli nie towarzyszy im miły i podobający się Bogu sposób postępowania duszy. Trzeba tu być uważnym i nie oceniać zbyt pochopnie tej opinii. Pseudo-Antoni nie neguje wartości nauki i studiowania. Nic takiego nie mówi. Wskazuje jednak na właściwą hierarchię wartości. Uważa, że najważniejsza jest troska o duszę, czyli o zbawienie.
Zatem to wszystko, co człowiek czyni, ma mieć ściśle określoną hierarchię wartości. Bez tego, trudno o właściwe proporcje, o określenie tego, co istotne w życiu. Stąd pojawia się błądzenie człowieka, jego upadki, życie fałszywe i to, co nie pozwala poznać Boga. Nieumiejętność określenia właściwej hierarchii wartości wpływa na decyzje i postępowanie człowieka. Od tego zaś zależy jakość jego życia.
Czy nauka Pseudo-Antoniego jest nowa? Już w Biblii możemy znaleźć fragmenty, które mówią bardzo ostrożnie o nauce i wiedzy. Bardzo znamienne jest zakończenie Księgi Koheleta: Pisaniu wielu ksiąg nie ma końca, a wiele nauki utrudza ciało. Koniec mowy. Wszystkiego tego wysłuchawszy: Boga się bój i przykazań Jego przestrzegaj, bo cały w tym człowiek! (Koh 12, 12-13). Kohelet, znany z powiedzenia „Marność nad marnościami i wszystko marność”, podaje jasną naukę dotyczą hierarchii wartości.
Podobną myśl formułuje św. Paweł. Mówi, że „wiedza” wbija w pychę, miłość zaś buduje. Gdyby ktoś mniemał, że coś “wie”, to jeszcze nie wie, jak wiedzieć należy. Jeżeli zaś ktoś miłuje Boga, ten jest również uznany przez Boga (1 Kor 8,1-3). Wskazuje, że miłość stoi bardzo wysoko w hierarchii wartości. Od niej bardzo wiele zależy. Sama wiedza, bez miłości i umiejętności jej wykorzystania, może wprowadzać w pychę.
W drugiej połowie średniowiecza popularna stała się duchowość devotio moderna. To typ duchowości afektywnej, mający wyjaśniać problemy życia chrześcijańskiego. Odpowiadał na potrzeby wielu chrześcijan, zmęczonych spekulacją. Najwybitniejszym przedstawicielem devotio moderna był Tomasz a Kempis (1379-1471). Jest znany z dzieła „O naśladowaniu Chrystusa”.
Wskazuje w nim, że wiedza i proste poznawanie świata nie są naganne, bo są dobre same w sobie i dane nam od Boga, lecz zawsze ważniejsze jest czyste sumienie i życie prawe. Wynika to z tego, że nauka Chrystusa przewyższa wszystkie nauki świętych. Dlatego zaleca, że choćby nawet ktoś znał całą Biblię i wszystkie mądre zdania filozofów, może to na nic się zdać, jeśli zabraknie miłości i łaski Boga. Uważa bowiem, że pomimo tego, że każdy człowiek z natury pragnie wiedzy, to pyta: Cóż warta jest wiedza bez bojaźni Bożej? Stwierdza, że to dobre życie uspokaja umysł, a czyste sumienie przybliża do przyjaźni Boga.
Modlitwa Jezusowa wydaje się korespondować z nauką Pseudo-Antoniego. W niej chodzi jedynie o Jezusa Chrystusa. To On ma stać w centrum tej praktyki. Ta praktyka nie ma na celu zdobycia wiedzy, wywyższania się. Nie słowa są w niej najważniejsze, nie postawa, nie czas, ale osoba Zbawiciela. To właściwa hierarchia wartości. Modlitwa Jezusowa uczy stawiania w centrum życia tego, co najważniejsze.
Brunon Koniecko OSB – urodził się w 1983 r. w Białymstoku. Jest absolwentem administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Od 2012 profes opactwa tynieckiego. W latach 2011-2016 pracował w Wydawnictwie Benedyktynów Tyniec. Od 2015 r. jest sekretarzem kapituły klasztoru tynieckiego. Prowadzi rekolekcje „Oddychać Imieniem. Modlitwa Jezusowa” w Tyńcu. Autor książek: Medytować to…, Nie żartujcie sobie z Bóstwa!, Modlitwa Jezusowa. Przewodnik po rekolekcjach Oddychać Imieniem
Żródło: cspb.pl,
Autor: mj