Miejsce ważne na szlaku wolności

Treść

Dla uczczenia siedemdziesiątej rocznicy otwarcia Sanktuarium Marszałka Józefa Piłsudskiego w Muzeum Narodowym w Kielcach w październiku 1938 r. oraz 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości placówka ta przygotowała wystawę poświęconą związkom Piłsudskiego z Kielcami i czynowi zbrojnemu Legionów. Ekspozycję można zwiedzać do 30 listopada bieżącego roku. - Kielce są miastem mocno związanym z tradycją legionową i Marszałkiem Piłsudskim. Na wystawie zostały zaakcentowane wydarzenia z okresu I wojny światowej: wkroczenie Kompanii Kadrowej Strzelców Józefa Piłsudskiego do Kielc 12 sierpnia 1914 r., powtórne zajęcie Kielc przez oddziały strzeleckie z 19 na 20 sierpnia 1914 r. oraz pobyt legionistów w Kielcach od 22 sierpnia do 10 września tegoż roku - wyjaśnia Małgorzata Zdyb z muzealnego działu historii, jedna z autorek wystawy. Na prezentowanych fotografiach, wykonanych w 1934 r. według negatywów z okresu I wojny światowej, został utrwalony pobyt oddziałów legionowych w Kielcach, a także Józef Piłsudski ze sztabem w dniu 23 sierpnia 1914 r. przed dawnym pałacem biskupów krakowskich, obecnej siedzibie muzeum. - Mieścił się tu sztab oddziałów, kwatera Józefa Piłsudskiego, komisariat Wojsk Polskich, biuro werbunkowe, redakcja i drukarnia "Dziennika Urzędowego Komisariatu Wojsk Polskich", którego zachowało się sześć egzemplarzy, a jeden z nich prezentowany jest na ekspozycji - dodaje autorka wystawy. Jak podkreśla, wkroczenie oddziałów legionowych do Kielc wzbudziło tak wielkie poruszenie patriotyczne wśród społeczeństwa, że wstąpiło do nich około tysiąc ochotników z Kielc, m.in. cała straż pożarna. Wrażenie robi fotografia przedstawiająca uczestnictwo Józefa Piłsudskiego i legionistów we Mszy polowej w Kielcach. Prezentowane są również fotogramy ukazujące szlak bojowy Legionów, seria pocztówek m.in. ze scenami z życia obozowego 2. Pułku Ułanów Legionów Polskich. Czyn zbrojny legionów oraz inne wydarzenia, jakie miały miejsce w Kielcach, Królestwie Polskim i Europie w okresie od 1914 do 1919 r. utrwalił w wystawionej na ekspozycji kronice Tadeusz Szymon Włoszek, pierwszy kustosz muzeum, weteran Powstania Styczniowego. Całość uzupełniają druki, ulotki i dokumenty związane z Legionami, jak również pamiątki osobiste po legionistach. - Kielce były bardzo ważnym miejscem na szlaku wolności. Piłsudski starał się, by były miejscem tradycji legionowych. W Kielcach odbywały się marsze szlakiem I Kompanii Kadrowej w latach 1924-1939 (z wyjątkiem 1934 r.), które wznowiono od 1981 r., oraz zjazdy Związku Legionistów Polskich od 1922 roku. Piłsudski był w Kielcach jeszcze w 1921 r., gdy otrzymał honorowe obywatelstwo Kielc, i w 1926 r. - przypomina Małgorzata Zdyb. Tradycje legionowe kultywowano w okresie międzywojennym. W 1938 r. postawiono w Kielcach pomnik Czynu Legionowego, a także utworzono w pałacu Sanktuarium Marszałka Józefa Piłsudskiego i Muzeum Legionów Polskich z inicjatywy wojewody kieleckiego dr. Władysława Dziadosza, legionisty 5. Pułku Piechoty. Projekt i realizację wystroju wnętrz muzealnych wykonał Stanisław Rzecki, rzeźbiarz warszawski, który w okresie I wojny światowej służył w 2. Pułku Legionów. Sanktuarium Marszałka i Muzeum Legionów przetrwało do wybuchu II wojny światowej. W okresie powojennym podejmowano próby usunięcia z pamięci kielczan miejsc legionowej pamięci. Dopiero w latach 1989-2005 stało się możliwe podjęcie prac nad rekonstrukcją sanktuarium, w których brali udział pracownicy Muzeum Narodowego w Kielcach. Powtórne udostępnienie obiektu nastąpiło w 1990 roku. Alicja Trześniowska "Nasz Dziennik" 2008-10-09

Autor: wa