Malczewski ze Lwowa

Treść

O tym, że Lwowska Galeria Sztuki ma cenne i bogate zbiory malarstwa, mogliśmy się już wielokrotnie przekonać. Obecnie wędruje po Polsce kolejna ważna i interesująca wystawa: "Twórczość Jacka Malczewskiego w zbiorach Lwowskiej Galerii Sztuki". Od kilku dni ekspozycję możemy podziwiać w Krakowie.
A jest co oglądać. Lwowska Galeria Sztuki udostępniła blisko 50 obrazów olejnych oraz 15 akwarel i rysunków składających się na przegląd dorobku artysty z różnych lat i okresów jego twórczości. Obrazy artysty, począwszy od scen sybirskich, przez "Melancholię", "Zatrutą studnię", przedstawienia śmierci czy chimery i pastuszków na polnych drogach, weszły na trwałe do repertuaru narodowej wyobraźni i stały się częścią mitologii polskiej kultury. Szczególną uwagę warto zwrócić na obraz "Matka Boska" - to najwcześniejsze znane dzieło namalowane przez 20-letniego artystę, jeszcze ucznia Jana Matejki. Jeszcze - bo wkrótce student wszedł w artystyczny konflikt z mistrzem i oznajmił, że nie jest w stanie pracować pod jego kierunkiem. Po tej dramatycznej deklaracji Jacek Malczewski pojechał do Paryża i tam podjął studia w Ecole des Beaux Arts, u Ernesta Lehmana. Ale czy ktoś kiedykolwiek zdołał zerwać bez reszty więzy z Krakowem? Malczewski powrócił do Akademii, przez wiele lat był profesorem, a w latach 1912-14 rektorem krakowskiej ASP.
Dziś Jacka Malczewskiego uważa się za najwybitniejszą postać sztuki polskiej. To artysta obdarzony nie tylko odkrywczym malarskim talentem, ale również niezwykłą poetycką wyobraźnią, znaczenie zaś i oddziaływanie jego dzieł wykracza poza dziedzinę czysto artystyczną. Sztuka Malczewskiego zajmuje też istotną pozycję w panoramie europejskiego symbolizmu przełomu XIX i XX wieku. W tym kontekście ważny jest zarówno uniwersalny, jak i lokalny sens jego symboliki oraz monumentalizm i ekspresja malarska.
Ekspozycja obecnie prezentowana w Krakowie jest największą wystawą dzieł Jacka Malczewskiego, jaką kiedykolwiek pokazywano poza Galerią Lwowską. Podczas ekspozycji zobaczyć można najlepsze prace artysty znajdujące się w lwowskiej kolekcji, a w dużej mierze nigdy nieprezentowane polskiej publiczności. Chlubą zbioru są autoportrety mistrza (12 prac). Z pozostałych dzieł niezwykle ciekawy jest tryptyk "Autoportret z faunami", "Eloe", "Trzej aniołowie z Tobiaszem", "Trzy grabiące kobiety" oraz słynna "Pytia". W 1978 r. Lwowska Galeria zakupiła "Portret Karola i Małgorzaty Lanckorońskich" - obraz przez wiele lat uważany za zaginiony. Również możemy go zobaczyć na wystawie.
Dorota Matacz-Bajor, Kraków

"Twórczość Jacka Malczewskiego w zbiorach Lwowskiej Galerii Sztuki"
20 lutego - 18 marca 2003 r., Arsenał Muzeum Książąt Czartoryskich, ul. Pijarska 8
Nasz Dziennik 27-02-2003

Autor: DW