Ku wieczności
Treść
W Muzeum Podkarpackim w Krośnie czynna jest wystawa czasowa "Ku wieczności - obrządek pogrzebowy w pradziejach i średniowieczu". Na ekspozycji prezentowane są sposoby traktowania zmarłych od najdawniejszych czasów aż do początków chrześcijaństwa i ich wyposażenie na ostatnią drogę ku wieczności. Wystawa dotyczy obszarów Europy Środkowej, a szczególnie ziem polskich.
Śmierć to zjawisko spotykane w każdym czasie i w każdej kulturze. Towarzyszące jej emocje, lęki i wierzenia są różne w zależności od miejsca i czasu. Życie człowieka było i jest na tyle krótkie, że od najdawniejszych czasów troszczył się także o to, co czeka go potem. Często starał się tę przyszłość sam kreować, zabierając do grobu to, czego używał za życia.
Dominującym uczuciem osób pozostałych przy życiu jest smutek po odejściu bliskiej osoby, często jednak towarzyszy mu lęk przed zmarłym oraz jego duchem. Stąd żywi w różny sposób troszczyli się o zabezpieczenie pośmiertnego bytowania człowieka, wyposażając go w szereg darów oraz stosując zabiegi magiczne, mające na celu uchronienie się przed powrotem duszy do świata żywych.
"Przez tysiąclecia ludzie poprzez rytuały i obrzędy oswajali śmierć i od zawsze ceremonie grzebalne miały znaczenie symboliczne. Wiara w życie po śmierci uzewnętrzniała się poprzez istnienie pochówków, stanowiących potwierdzenie życia pozagrobowego rozumianego jako pośmiertne istnienie duszy. W tych najstarszych natrafiono na ślady ochry, której czerwony kolor budził skojarzenia z krwią, przez co była zapewne uważana za symbol życia i wiary w jego odrodzenie" - czytamy w katalogu wystawy.
Dzięki pracom wykopaliskowym archeologów oraz źródłom historycznym możemy dziś dowiadywać się, jak przed wiekami byli grzebani nasi przodkowie oraz jak kształtowało się rozumienie śmierci. Wiele takich informacji można zdobyć, właśnie odwiedzając krośnieńską wystawę. "Nigdy nie poznamy całego bogactwa i głębi symboliki religijnej, jaka towarzyszyła obrzędom pogrzebowym w pradziejach. I choć wierzenia i idee nie dają się odkopywać, to jednak dzięki archeologom skrawek owych zwyczajów z przeszłości został przed nami odkryty. Nie rozwiąże on tajemnicy samej śmierci, pozwoli jednak z dystansu spojrzeć na nasze o niej wyobrażenia" - podkreślają organizatorzy wystawy "Ku wieczności".
Mieczysław Pabis
"Nasz Dziennik" 14 listopada 2005
Autor: mj