Królowie i książęta na medalach

Treść

Ponad czterysta medali i medalionów z wizerunkami władców Polski od piątku będzie można oglądać w Muzeum Historii Miasta Łodzi. Ekspozycja "Władcy polscy w numizmatyce i medalierstwie" jest przygotowywana z okazji 45. rocznicy powstania Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego im. K. Strończyńskiego.

Wizerunki panujących zaczęły ukazywać się niemal od początku istnienia polskich mennic. Pierwsze portrety były prymitywne, jednak z biegiem czasu stawały się coraz lepsze, osiagając wysoki poziom artystyczny. Otwarcie w 1765 r. przez Stanisława Augusta Poniatowskiego Mennicy Warszawskiej przyczyniło się do poprawy jakości bitych monet. Król, znany mecenas sztuki, dbał o zatrudnienie dobrych rytowników i medalierów. Jednym z nich był znany medalier Jan Filip Holzhäusser (1764-1792), który rozpoczął pracę nad pierwszym pocztem królewskim na medalach, wzorowanym na portretach polskich władców pędzla Marcella Bacciarelliego. Planowano wykonanie dwudziestu trzech medali, jednak Holzhäusser zdążył zrobić tylko jedenaście. Jego pracę dokończył Jan Jakub Reichel.
Na wystawie zostanie zaprezentowany zbiór monet polskich z portretami królów od Zygmunta I Starego do Stanisława Augusta Poniatowskiego, uzupełniony o zespół kopii ciekawszych talarów z tego okresu. Spośród monet bardziej współczesnych wystawione będą te z wizerunkami panujących, wybite w okresie międzywojennym oraz po 1945 r., w tym wydana przez Polskie Towarzystwo Numizmatyczne w Warszawie w latach 1978-1988 seria medali królewskich projektu prof. Witolda Korskiego. Niezwykle interesującą serią medali królewskich jest także poczet królów i książąt wydany przez Oddział Koszaliński Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego. Seria ta jest medalierską interpretacją pocztu Jana Matejki. Prace nad nią trwały od 1985 do 2003 roku. Autorką całej serii, składającej się z czterdziestu dwóch medali, jest znana medalierka Ewa Olszewska-Borys.
Interesująco zapowiada się także prezentacja zbioru poświęconego Janowi III Sobieskiemu oraz serii medali upamiętniających 400-lecie mennicy w Bydgoszczy, wydanej przez Oddział Bydgoski Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego. Seria składa się z pięciu medali, na których przedstawiono monety z następującymi postaciami: Zygmuntem III Wazą, Władysławem IV, Janem Kazimierzem, Michałem Korybutem Wiśniowieckim i Janem III Sobieskim.
Z pojedynczych medali na specjalną uwagę zasługuje medal poświęcony tysiącleciu chrześcijaństwa w Polsce. Medal ten zamówiła w Mennicy Warszawskiej Polonia amerykańska. Władze PRL-u wydały zgodę na jego wykonanie pod warunkiem, że cały nakład będzie wywieziony do USA. Z medalem tym związana jest ciekawa anegdota. Mieszkający w Polsce projektant medalu Wacław Kowalik przedstawił Mieszka I z twarzą o profilu łudząco podobnym do Marszałka Józefa Piłsudskiego. Dlatego w celu uniknięcia ewentualnych reperkusji jako autor projektu figurował polski artysta zamieszkały w Stanach Zjednoczonych - Wincenty Gawron.
Wszystkie eksponaty pochodzą z prywatnych zbiorów członków Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego. Scenariusz ekspozycji przygotowali: Grażyna Kobojek - kustosz Muzeum Historii Miasta Łodzi, oraz Ireneusz Zientalak - członek Oddziału Łódzkiego PTN. Wystawa potrwa do 19 marca.
EI

"Nasz Dziennik" 2006-02-14

Autor: ab