Kompozytor i teoretyk

Treść

Dziś mija 385. rocznica śmierci Michaela Praetoriusa - niemieckiego kompozytora i teoretyka. Postać tę warto przypomnieć choćby ze względu na trzytomowe dzieło "Syntagma musicum", którego drugi tom zawiera obszerne wiadomości o ówczesnych instrumentach, w tym także polskich. Długi podtytuł (pisany - tak jak cała praca - w języku niemieckim) informuje, że czytelnik znajdzie tu charakterystykę instrumentów starożytnych i nowożytnych, znanych i nieznanych, obcych i rodzimych, łącznie z ilustracjami. Pozostałe części dzieła to omówienie muzyki kościelnej i świeckiej (tom pierwszy), a także m.in. problemów notacji i techniki kompozytorskiej (tom trzeci).
Jak oceniają badacze, "Syntagma musicum" jest pracą o ogromnym znaczeniu, zwłaszcza w zakresie dziejów instrumentarium oraz praktyki wykonawczej na przełomie XVI i XVII wieku. Za przykład wykorzystania szczegółowych wskazówek Praetoriusa w czasach współczesnych często podawana jest rekonstrukcja siedemnastowiecznych organów, ukończona przez Oscara Walckera w 1921 r. (która nie pozostała zresztą działaniem jednostkowym).
Praetorius sam często współpracował z budowniczymi organów, uczestniczył w odbiorach nowych instrumentów. Miał opinię szeroko znanego, obdarzonego wielkim talentem muzyka. Utrzymywał kontakty z wybitnymi kompozytorami swej epoki, m.in. z Schützem i Scheidtem. Był organistą, kapelmistrzem i sekretarzem na dworze książęcym w Wolfenbüttel, honorowym kapelmistrzem dworów w Dreźnie i Halle. Zostawił po sobie sporo kompozycji - już samo dziewięciotomowe dzieło "Musae Sioniae" zawiera ich 1248. Pisał głównie utwory religijne, ale na liście dzieł odnajdziemy też np. kompozycje okolicznościowe, związane właśnie z pełnieniem obowiązków kapelmistrza. Dokładny rok jego urodzin pozostaje dotąd nieznany - podawany jest 1571 bądź 1572. Zmarł w 1621 r. w Wolfenbüttel.
Elżbieta Skrzypek

"Nasz Dziennik" 2006-02-15

Autor: ab