Kolekcja Dąmbskich w Sandomierzu

Treść

W Zamku Kazimierzowskim w Sandomierzu można obejrzeć nową wystawę prezentującą dzieła zachodnioeuropejskich mistrzów nowożytnego malarstwa pejzażowego. Wystawa nosi tytuł "Pejzaże i widoki architektoniczne w malarstwie europejskim XVII-XIX stulecia ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Rzeszowie".

Wystawa stwarza możliwość porównania różnych stylów kształtujących się na przestrzeni trzech wieków i osiągnięć warsztatowych pejzażystów ze szkoły flamandzkiej i holenderskiej, a także austriackiej i niemieckiej. Dominują tu widoki morza, rzek, gór i stromych urwisk skalnych oraz ostępów leśnych. W tło wkomponowane są tajemnicze ruiny zamków, baszty, piramida, kościółki. Gdzieniegdzie pojawiają się postaci wędrowców, pasterzy, rybaków, czasami dworzan. Jedne obrazy mają charakter idylliczny ("Krajobraz ze wschodem słońca" Michaela Wutky'ego, "Krajobraz z zachodem słońca" Christopha Ludwiga Agricoli, "Krajobraz z kościołem" Johanna Christiana Branda), inne stanowią tło dla ukazania codziennego trudu ludzi i ich zmagań z losem, np. "Krajobraz z kamieniołomem" i "Krajobraz z rybakami" Christiana Hilfgota Branda czy "Krajobraz z łodzią", "Krajobraz z brodem" J.Ch. Branda, "Krajobraz z leśną drogą" naśladowcy J.M. Schinnagla.
- Do najcenniejszych płócien prezentowanych na wystawie i samej kolekcji Dąmbskich należy krajobraz z okolic Brabancji Jacquesa d'Arthois (1613-1686). Poprzez stosowanie grubej faktury farby, wydobywanie kontrastów światłocieniowych artysta osiąga efekt rozległej przestrzeni krajobrazu oraz przejrzystości powietrza, nawiązując tym do sztuki Rubensa - podkreśla Bożena Ewa Wódz, kustosz Muzeum Okręgowego w Sandomierzu.
Kolekcję liczącą około trzysta obrazów malarstwa i grafiki zachodnich artystów stworzył we Lwowie na przełomie XVIII i XIX w. i udostępnił ją do zwiedzania średniozamożny szlachcic Łukasz Dąmbski. Zbiory Dąmbskiego budziły zachwyt i uznanie oglądających je osób. Potem kolekcja wystawiana była w lwowskim Ossolineum, w galerii w Sukiennicach przez krakowskie Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, wreszcie stała się własnością Zakładu Ossolińskich we Lwowie. Najcenniejsze obrazy z kolekcji Dąmbskich pozostają do dziś w zbiorach Lwowskiej Galerii Sztuki, kilka malowideł zdobi wnętrza zamku w Olesku, dawnej siedziby Sobieskich, a znaczna ich część tworzy Galerię Dąmbskich w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie, zgodnie z wolą spadkobiercy Łukasza w czwartym pokoleniu - Stanisława Dąmbskiego. Zbiory te w Rzeszowie znajdują się ponad sto lat, od 1903 roku.
Wystawa "Pejzaże i widoki architektoniczne" będzie czynna do sierpnia br.
Alicja Trześniowska

"Nasz Dziennik" 2006-06-05

Autor: ab