Japonia i Zachód
Treść
Zachodni humanitaryści (...) są przerażeni, że rząd japoński, nie patyczkując się wcale, skazał na śmierć kilku przestępców, którzy mieli jakoby konspirować przeciw świętej osobie japońskiego cesarza. (...) Ci głosiciele praw człowieka nie rozumieją, że człowiek na Dalekim Wschodzie nadal pozostaje Azjatą, mimo że Europa dała mu technikę i prasę brukową. W pewnym opiniotwórczym tygodniku ujrzałem niedawno artykuł na temat owych wyroków śmierci, w którym postępowa głupota ujawniła się w postaci porażającej:
"Japonia imituje Zachód pod wieloma względami, przykro jednak pomyśleć, że przejęła również od Rosji i Hiszpanii odrażające metody prześladowań wobec ludzi tak inteligentnych, że wyprzedzają swe czasy, i tak odważnych, że głośno wyrażają swe opinie".
Oto bzdura, której ogrom zwala człowieka z nóg. (...) Japonia, jak się dowiadujemy, przejęła od Rosji i Hiszpanii odrażający zwyczaj skazywania ludzi na śmierć bez procesu sądowego. Proces sądowy, szczegółowo relacjonowany przez prasę, stanowił bowiem normalną praktykę na Dalekim Wschodzie, dopóki nie pojawił się ponury przykład hiszpańskiej Inkwizycji, przenikający przez stulecia i kontynenty. Autokratyczne egzekucje były dotąd w Japonii zupełnie nieznane. Żadna myśl o despotyzmie nie zaświtała w głowach Japończyków. Póki nie dowiedzieli się o istnieniu Rosji, w każdym azjatyckim miasteczku działał prężny lokalny samorząd, a na każdej wyspie kwitła republika. (...)
Do jakiego stanu umysłowego doszli już ludzie, jeśli nie rozumieją, że Europa, generalnie biorąc, jest macierzystą krainą demokracji, zaś Azja, generalnie biorąc, jest macierzystą krainą despotyzmu? Doprawdy, Japonia nie jest aż tak pozbawiona inwencji, jak sugeruje autor artykułu. Wschód wcale nie musi zapożyczać tyranii od Rosjan ani tortur od Hiszpanów. Jedno i drugie sam podniósł na wysoki poziom artyzmu. Zaś jeśli Rosja i Hiszpania istotnie uciskały i torturowały, jest historycznie dużo bardziej prawdopodobne, że przejęły to z Azji, niż że Azja przejęła to od nich.
tłumaczenie - Jaga Rydzewska
Gilbert Keith Chesterton - fragment eseju z cyklu "Our Notebook", który ukazał się w tygodniku "The Illustrated London News" 18.02.1911 (data wydania w USA)
"Nasz Dziennik" 2006-05-26
Autor: ab