Generał polskich nadziei

Treść

Władysław Eugeniusz Sikorski urodził się 20 maja 1881 r. w Tuszowie Narodowym w zaborze austriackim w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Maturę zdał w gimnazjum we Lwowie, następnie ukończył studia na Wydziale Inżynierii Dróg i Mostów Politechniki Lwowskiej. Dopełnił swoje wykształcenie uzyskaniem dyplomu oficerskiego w austriackiej szkole wojskowej. W młodości związał sie z polskimi organizacjami niepodległościowymi w Galicji: w 1908 r. m.in. z Marianem Kukielem, Walerym Sławkiem, Kazimierzem Sosnkowskim założył tajny Związek Walki Czynnej, w 1910 r. - współtworzył Związek Strzelecki. W czasie I wojny światowej został mianowany szefem Departamentu Wojskowego w Naczelnym Komitecie Narodowym. Z tych lat datuje sie też początek konfliktu między Sikorskim a Józefem Piłsudskim - na tle wyboru orientacji politycznej. Od listopada 1918 r. tworzył Wojsko Polskie, zajmując coraz bardziej odpowiedzialne stanowiska. W wojnie z bolszewikami 1919-1920 dowodził m.in. 5. Amią podczas Bitwy Warszawskiej, w wydatny sposób przyczyniając się do Cudu nad Wisłą. Cieszył się dużym autorytetem w wojsku, m.in. w latach 1921-1922 był szefem Sztabu Generalnego. 16 grudnia 1922 r. objął tekę premiera i równocześnie ministra spraw wewnętrznych. Jego gabinet doprowadził do ostatecznego uznania wschodniej granicy Polski przez Radę Ambasadorów Ligi Narodów. Rząd Sikorskiego przetrwał do maja 1923 roku. W drugim gabinecie Władysława Grabskiego (1924-1925) piastował urząd ministra spraw wojskowych. W czasie zamachu majowego jako dowódca Okręgu Korpusu nr VI we Lwowie zachował neutralność. Odwołany w 1928 r. z tej funkcji do 1939 r. pozostawał w dyspozycji ministra spraw wojskowych. Nieidentyfikowany ani z prawicą, ani z lewicą związał się z opozycyjnym wobec rządów sanacyjnych Frontem Morges, blisko współpracującym ze Stronnictwem Pracy. We wrześniu 1939 r. Sikorski przedostał się przez Rumunię do Francji i rozpoczął tworzenie polskiej armii. 30 września 1939 r. mianowany został przez prezydenta Władysława Raczkiewicza premierem rządu RP, a 7 listopada naczelnym wodzem i generalnym inspektorem Sił Zbrojnych. Zachowana została w ten sposób konstytucyjna ciągłość władzy. W czasie wojny Sikorski zyskał wielką popularność, uosabiał bowiem nadzieje Narodu na pomyślne rozwiązanie sprawy polskiej. Po wybuchu wojny sowiecko-niemieckiej był inicjatorem zawarcia układu ze Związkiem Sowieckim i nawiązania zerwanych w 1939 r. stosunków dyplomatycznych. Na mocy porozumienia w ZSRS zaczęto tworzyć Armię Polską ze zwalnianych z łagrów Polaków. Sikorskiemu nie udało się jednak wymusić na Stalinie deklaracji w sprawie wschodnich granic Polski ani wyjaśnienia, co stało się z 14 tys. oficerów z trzech obozów NKWD: Kozielska, Starobielska i Ostaszkowa. Po ujawnieniu w kwietniu 1943 r. przed opinią publiczną dołów śmierci w Lesie Katyńskim generał zażądał, by sprawę zbrodni zbadał Międzynarodowy Czerwony Krzyż. W odpowiedzi Stalin zerwał stosunki dyplomatyczne z Polską. 4 lipca 1943 r., wracając z inspekcji Armii Polskiej na Wschodzie, samolot z gen. Sikorskim na pokładzie i jego współpracownikami runął do morza w Gibraltarze. Wypadek czy zamach? Okoliczności śmierci naczelnego wodza są przedmiotem śledztwa prowadzonego przez IPN. MR "Nasz Dziennik" 2008-11-27

Autor: wa