"Gdyśmy o wolność wojowali..."

Treść

Do końca grudnia w jarosławskim Muzeum - Kamienicy Orsettich można oglądać wystawę poświęconą 300. rocznicy Powstania Węgierskiego, któremu przewodził książę Franciszek II Rakoczy. Ekspozycję przygotowało Muzeum Historii Wojska w Budapeszcie.
Wystawę sprowadzono z Budapesztu i nieprzypadkowo pierwszym miastem w Polsce, gdzie została zaprezentowana, jest Jarosław. Bowiem właśnie tutaj prześladowany książę
- jeden z największych bohaterów Węgier - znalazł schronienie i pomoc przeciw wrogom swej ojczyzny. Ekspozycja ukazuje dzieje znanego ze sprawiedliwości i męstwa Franciszka II Rakoczego, który po ucieczce z więzienia austriackiego w 1701 r. schronił się na ziemi jarosławskiej, w dobrach Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej. Wojewodzina bełzka wspierała wydatnie dążenia niepodległościowe Węgier, finansując m.in. zakup broni, werbując żołnierzy, pośrednicząc w kontaktach dyplomatycznych. Dnia 6 maja 1703 r. na zamku w Brzeżanach Rakoczy wydał odezwę do "wszystkich poczciwych Węgrów", wzywając swój naród do walki o wolność. 14 czerwca 1703 r. przez Karpaty powrócił do ojczyzny entuzjastycznie witany przez naród węgierski.
Następne lata to pasmo zwycięstw powstańców pod wodzą Rakoczego, w efekcie czego w 1706 r. zdetronizowano Habsburgów i proklamowano niepodległość Węgier. Magnaci polscy, a następnie car Piotr I proponowali Rakoczemu koronę Polski. Odmawiając, motywował ten fakt obowiązkiem walki o wolność własnej ojczyzny, oświadczając jednocześnie, że Polska jest królestwem niezależnym, a przyjęcie korony z rąk cara Rosji byłoby sprzeciwieniem się woli Polaków. W 1711 r., po zwycięstwie Austrii w wojnie o sukcesję hiszpańską, powstanie na Węgrzech upadło. Rządy ponownie objęli Habsburgowie, a Rakoczy wraz z powstańcami kuruckimi wyemigrował do Polski. Osiedlił się w Jarosławiu, w opactwie Panien Benedyktynek. Rok później udał się do Francji, a następnie do Turcji, gdzie zmarł w 1735 r.
Wystawę "Gdyśmy o wolność wojowali..." w jarosławskim Muzeum - Kamienicy Orsettich, prezentującą życie Franciszka II Rakoczego i jego dążenia niepodległościowe na tle historii Węgier, będą mieli okazję obejrzeć również mieszkańcy innych miast Polski.
Mariusz Kamieniecki
Nasz Dziennik 4-12-2003

Autor: DW