Fajki w przemyskim muzeum
Treść
Oryginalną kolekcję fajek, cygarniczek i akcesoriów otwarto w Muzeum Dzwonów i Fajek w Przemyślu. Oprócz zbiorów własnych placówki prezentowana jest kolekcja prywatna Zbigniewa Bednarczyka - przemyskiego mistrza i właściciela pracowni fajczarskiej.
Część prezentowanych zbiorów należała prawdopodobnie do kolekcji komendanta słynnej Twierdzy Przemyśl - generała Hermana Kusmanka. Fajki te pochodzą z XIX-wiecznych wytwórni austro-węgierskich, ale także niemieckich i francuskich. Wykonane z sepiolitu i drewna mają różnorodną formę i bardzo oryginalne zdobienia. Zbiór fajek Zbigniewa Bednarczyka będzie prezentowany w Przemyślu przez najbliższy rok. Przemyśl jest jedynym miejscem w Polsce, gdzie wytwarzane są fajki, a tradycja ich powstawania sięga XIX wieku. Pierwsza wzmianka o produkcji fajek w nadsańskim grodzie pochodzi z 1870 r., kiedy tym rzadkim fachem trudniło się aż 24 fajczarzy.
Historia przemyskich fajek nierozłącznie związana jest z nazwiskiem Wincentego Swobody, który ożenił się z mieszkanką grodu, osiadł tu na stałe i rozpoczął działalność fajczarską. Z pokolenia na pokolenie przekazywano tradycję tego rzadkiego zawodu. Na stałej ekspozycji muzealnej można zobaczyć m.in. fajki gliniane czy chociażby tzw. główki, z których najstarsza sięga przełomu XVII i XVIII wieku. Są także fajki węgierskie, tzw. selmeczanki i seilerówki, lulki tureckie i fajki kawiarniane. Równie interesujące są zróżnicowane formą fajki biedermeierowskie, fajki porcelanowe, z których najstarsza - z drugiej połowy wieku XIX, zdobiona ręcznie, przedstawia portret damy, a także fajki drewniane. Do ciekawszych eksponatów należy bogato zdobiony egzemplarz fajki w kształcie głowy konia - według legendy należący do hetmana Bohdana Chmielnickiego.
Zbiory przemyskiego muzeum uzupełnią fajki autorstwa współczesnych rzemieślników, m.in. braci Walatów. Do dziś w Przemyślu działa dziewięć pracowni fajkarskich. Ich wyroby można spotkać na całym świecie. Odwiedzając przemyskie Muzeum Dzwonów i Fajek w Wieży Zegarowej, można zapoznać się z historią, a także sposobem wytwarzania dzwonów i fajek.
Mariusz Kamieniecki
"Nasz Dziennik" 2007-07-10
Autor: wa