Dawnych parowozów czar
Treść
Skansen kolejowy w Kościerzynie na Kaszubach przypomina niezwykłe i bogate dzieje dróg żelaznych w Polsce i najlepsze tradycje polskiego kolejnictwa. W tym niezwykłym muzeum można wsiąść do lokomotyw i poczuć się jak dawny maszynista.
Muzeum mieści się na terenie zabytkowej parowozowni, która rozpoczęła działalność w 1885 roku, kiedy do niewielkiego kaszubskiego miasteczka dotarła kolej. Wówczas Kościerzyna znajdowała się pod zaborem pruskim, a parowozownia nosiła nazwę Berent. W 1920 roku miasto powróciło w granice Polski, a parowozownię objęli polscy kolejarze.
Znaczenie Kościerzyny wzrosło pod koniec lat 20. ubiegłego wieku, kiedy zaczęto budowę magistrali węglowej, której trasa przebiegała przez węzeł kościerski. Konieczne stało się rozebranie istniejącej hali i zbudowanie większej.
Odbudowana po wojennych zniszczeniach funkcjonowała do początku lat 90. ubiegłego wieku. 1 listopada 1992 roku zarządzeniem naczelnego dyrektora Północnego Okręgu w Gdańsku na terenie dawnej parowozowni został utworzony Skansen PKP Kościerzyna.
W skład ekspozycji wchodzi niemal 50 lokomotyw i wagonów. Kilkanaście czeka na pobliskiej bocznicy na renowację. W budynkach parowozowni znajdują się hala na cztery parowozy, sale wystawowe, a na powietrzu ekspozycje dawnych lokomotyw, wagonów, urządzeń torowych. Najstarszym eksponatem jest wagon kolejowy z 1898 roku, a najstarsze parowozy znajdujące w kościerzyńskim muzeum wyprodukowano w okresie I wojny światowej. Ciekawa jest wyprodukowana w zakładach Cegielskiego w Poznaniu lokomotywa mierząca 25 metrów. Była tak długa, że nie mieściła się na polskich obrotnicach. Do dziś zachowały się jedynie trzy egzemplarze. W Kościerzynie zgromadzono wiele lokomotyw i urządzeń z okresu II Rzeczypospolitej. Wtedy to parowozy polskiej szkoły konstruktorskiej zdobywały nagrody na wystawach światowych.
W pomieszczeniach muzeum możemy zobaczyć rzadko spotykane narzędzia, maszyny, elementy starych mechanizmów, a także dokumenty, pamiątki i modele dawnych lokomotyw i wagonów.
Kościerzyńskie lokomotywy stanowią dużą atrakcję turystyczną regionu. Pociągi retro złożone z czynnych parowozów i wagonów z dawnych lat często wyruszają z turystami w podróż do Braniewa, na Hel i do Mrągowa.
Andrzej Kulesza
"Nasz Dziennik" 2005-09-14
Autor: ab