Członkom WRON grozi degradacja
Treść
Do końca marca ma być gotowy projekt przepisów umożliwiających odebranie autorom stanu wojennego wysokich stopni i odznaczeń wojskowych. - Moim zdaniem to możliwe tylko wobec osób odpowiedzialnych za stan wojenny, a nie wobec wszystkich członków Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego - mówi prokurator Ewa Koj z katowickiego IPN, prowadzącego śledztwo przeciwko autorom stanu wojennego.
Już w marcu przeciw osobom odpowiedzialnym za wprowadzenie stanu wojennego ma zostać wniesiony akt oskarżenia - informuje prok. Koj, naczelnik Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Katowicach. Wiosną 2006 r. zarzuty usłyszało czterech generałów i były I sekretarz PZPR Stanisław Kania. Degradacja generałów do stopnia szeregowca - co ma umożliwiać projekt nowych przepisów - jest jednak, jak dotąd, możliwa jedynie po wyroku sądowym. Gen. Wojciechowi Jaruzelskiemu, szefowi WRON, prokurator IPN postawił w marcu ub.r. zarzut popełnienia zbrodni komunistycznej, polegającej na kierowaniu zorganizowanym związkiem przestępczym o charakterze zbrojnym. Generałowi grozi za to do 8 lat więzienia.
Zarzuty udziału wtym związku postawiono także: gen. Czesławowi Kiszczakowi - byłemu szefowi MSW, gen. Florianowi Siwickiemu - byłemu ministrowi obrony, gen. Tadeuszowi Tuczapskiemu - głównemu inspektorowi obrony terytorialnej i wiceministrowi obrony oraz Stanisławowi Kani -byłemu I sekretarzowi PZPR. Grozi im do 5lat więzienia. W marcu 2006 r. wydano też postanowienie o przedstawieniu zarzutu udziału w przestępczym związku gen. Mirosławowi Milewskiemu (szefowi MSW dolipca 1981 r., sekretarzowi KC PZPR).
Generałowi Milewskiemu, ze względu na jego stan zdrowia, to postanowienie nie zostało jednak ogłoszone.
Ponadto generałom Jaruzelskiemu i Tuczapskiemu zarzucono podżeganie członków Rady Państwa do przekroczenia 13 grudnia 1981 r. przysługujących im uprawnień.
W 2005 r. IPN zarzucił także przekroczenie uprawnień w związku z wprowadzeniem stanu wojennego, a dokładnie uchwaleniem wbrew konstytucji dekretu o jego wprowadzeniu, pięciu członkom Rady Państwa PRL: Kazimierzowi Barcikowskiemu, Eugenii Kemparze, Emilowi Kołodziejowi, Krystynie Marszałek-Młyńczyk i Tadeuszowi Witoldowi Młyńczakowi.
Śledztwo katowickiego IPN zbliża się dokońca. Jak informuje prokurator Ewa Koj, w przyszłym tygodniu podejrzani dostaną zawiadomienia, że mogą zaznajomić się z materiałami śledztwa w Warszawie, wsiedzibie Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Zich częścią -50 tomami akt -już zaznajamiali się gen. Jaruzelski igen. Kiszczak.
Podejrzani mogą też składać wnioski dowodowe. Przypomnijmy, że Czesław Kiszczak twierdzi, iż "nie ma się doczego przyznawać". Wojciech Jaruzelski -choć powtarzał publicznie, że bierze nasiebie odpowiedzialność zastan wojenny -z zarzutami prokuratora IPN także się nie zgadza.
Sformułowanie aktu oskarżenia przez IPN nie ma bezpośredniego związku zplanowanymi przepisami umożliwiającymi pozbawienie stopni wojskowych odpowiedzialnych za stan wojenny, choć prawdopodobnie zbiegnie się w czasie zzakończeniem prac nadprojektem nowej ustawy. O terminie zakończenia tych prac poinformował dziennikarzy Aleksander Szczygło, szef Kancelarii Prezydenta RP. Rozliczenie osób od powiedzialnych zastan wojenny zapowiadał już jednak w 25. rocznicę jego wprowadzenia Lech Kaczyński.
Przygotowywany projekt ustawy ma prowadzić do odebrania stopni wojskowych wszystkim członkom WRON, a wśród nich polskiemu kosmonaucie gen. Mirosławowi Hermaszewskiemu i kilku pułkownikom, którzy znaleźli się wtym 22-osobowym gronie. Zdaniem ministra Szczygły to odebranie stopni stanie się wyrazem sprawiedliwości. Szef Kancelarii Prezydenta podkreśla, że WRON była organem po za konstytucyjnym, którego nie przewidywało nawet prawo komunistycznej PRL.
- Nie wszyscy członkowie WRON są odpowiedzialni za wprowadzenie i realizację stanu wojennego. Niektórzy nie wiedzieli nawet za bardzo, że jest przygotowywany - twierdzi jednak prok. Ewa Koj w oparciu o zebrany materiał dowodowy, głównie dokumenty archiwalne. Do grona tych osób zaliczyłaby m.in. polskiego kosmonautę. - WRON zresztą nie podejmowała decyzji. Już z założenia była organem opiniodawczym -przypomina.
Opinie polityków natemat nowych przepisów są podzielone. Andrzej Lepper wolałby, żeby -jak dotąd - odegradacji generałów decydował sąd. Marszałkowie Sejmu i Senatu -Marek Jurek i Bogdan Borusewicz - już w grudniu ubiegłego roku mówili, że degradacja gen. Jaruzelskiego byłaby słuszna i wskazana. Popierał ją też były już minister obrony Radosław Sikorski.
Projektem są oburzeni przedstawiciele SLD, natomiast w Platformie Obywatelskiej, generalnie życzliwej takim rozliczeniom z przeszłością, w tej sprawie nie ma jednomyślności. Decyzję sądu wolałby np. Stefan Niesiołowski, nieco życzliwiej do tych pomysłów odnosi się natomiast poseł Paweł Graś. Przyokazji 25. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego mówił, że jest "za jak najsurowszym wyciągnięciem konsekwencji wobec tych, którzy zgotowali nam 13 grudnia 1981 roku". Dodał jednak, że degradacja byłaby tylko "gestem symbolicznym - częścią igrzysk".
Jak podkreśla też wielu polityków, nie udało się odebrać przywilejów choćby byłym esbekom. I to - na co zwracają uwagę prawnicy - nawet przywilejów niesłusznie nabytych.
Szefowi WRON raczej nie grozi też -jak powtarza on sam -żebranie na Dworcu Centralnym. Jako były prezydent Polski ma zapewnioną wysoką emeryturę.
EWA ŁOSIŃSKA
Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego
1. gen. armii Wojciech Jaruzelski -Isekretarz PZPR, premier rządu PRL, minister obrony narodowej
2. admirał Ludwik Janczyszyn -dowódca Marynarki Wojennej,
3. gen. broni Eugeniusz Molczyk -główny inspektor szkolenia, wiceminister obrony
4. gen. broni Florian Siwicki -szef Sztabu Generalnego WP, wiceminister obrony
5. gen. broni Tadeusz Tuczapski -główny inspektor obrony terytorialnej, wiceminister obrony
6. gen. dyw. Józef Baryła -szef Głównego Zarządu Politycznego WP, wiceminister obrony
7. gen. dyw. Tadeusz Hupałowski -minister administracji, gospodarki terenowej iochrony środowiska
8. gen. dyw. Czesław Kiszczak -minister spraw wewnętrznych
9. gen. dyw. Tadeusz Krepski -dowódca Wojsk Lotniczych
10. gen. dyw. Longin Łozowicki -dowódca Wojsk Obrony Powietrznej Kraju
11. gen. dyw. Włodzimierz Oliwa -dowódca Warszawskiego Okręgu Wojskowego
12. gen. dyw. Czesław Piotrowski -minister górnictwa ienergetyki
13. gen. dyw. Henryk Rapacewicz -dowódca Śląskiego Okręgu Wojskowego
14. gen. dyw. Józef Użycki -dowódca Pomorskiego Okręgu Wojskowego
15. gen. dyw. Zygmunt Zieliński -sekretarz WRON, szef Departamentu Kadr MON
16. gen. bryg. Michał Janiszewski -szef Urzędu Rady Ministrów
17. gen. bryg. Jerzy Jarosz -dowódca 1. Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej
18. płk Tadeusz Makarewicz
19. płk Kazimierz Garbacik
20. płk Roman Leś
21. ppłk Mirosław Hermaszewski
22. ppłk Jerzy Włosińsk(EŁ)
Autor: wa