40-lecie Chóru Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Treść

Chór Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (do 1999 roku był to Chór Akademii Teologii Katolickiej) zainaugurował obchody 40-lecia swej działalności. Jubileusz ten zespół uczci licznymi występami, a także wydaniem nowych płyt CD z nagraniami muzyki polskiej.

Czterdziestoletnia działalność chóru chlubnie zapisała się w dziejach polskiej kultury muzycznej. Dał on dotąd ponad 1200 koncertów, wielokrotnie zdobywał laury w prestiżowych konkursach w Polsce i za granicą, przede wszystkim zaś, jak żaden inny zespół, przyczynił się do popularyzacji i rozwoju polskiej muzyki sakralnej.
Twórcą Chóru Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego był ks. Zbigniew Piasecki, do 1980 roku jego dyrygent. Już w pierwszych latach działalności założony przez niego zespół osiągnął tak wysoki poziom, że mógł występować nie tylko w macierzystej uczelni, lecz także w warszawskich świątyniach oraz odnosić sukcesy za granicą: w NRD (1972), Włoszech i Austrii (1974, 1978, 1979). Od 1980 roku dyrektorem artystycznym chóru jest ks. prof. Kazimierz Szymonik, wybitny chórmistrz, obecnie prorektor Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie, w której kieruje także specjalnością muzyka kościelna.

Główny cel - muzyka polska i sakralna
Ksiądz profesor Kazimierz Szymonik, obejmując prowadzenie chóru, za główny cel jego działalności obrał popularyzację muzyki polskiej, w tym przede wszystkim współczesnych utworów sakralnych. Ten fakt przyczynił się znacznie do rozkwitu polskiej twórczości sakralnej, która przez wiele dziesięcioleci okresu powojennego, aż do przemian ustrojowych w 1989 roku, nie miała sprzyjających warunków rozwoju. Zainteresowanie chóru współczesną twórczością sakralną stało się inspiracją dla wielu kompozytorów, którzy specjalnie dla niego tworzyli nowe dzieła. Dzięki temu zespół mógł stale poszerzać swój repertuar, wykonując dzieła współczesnych kompozytorów, takich jak: Henryk Mikołaj Górecki, Krzysztof Penderecki, Tadeusz Paciorkiewicz, Romuald Twardowski, Stanisław Moryto, Witold Rudziński, Józef Świder, Juliusz Łuciuk, Marian Sawa, Kazimierz Bronisław Przybylski, Marek Jasiński, Paweł Łukaszewski, Anna Ignatowicz, Miłosz Bembinow, Bartosz Kowalski-Banasewicz i wielu innych.
Repertuar Chóru UKSW jest ogromny i obejmuje dzieła od epoki renesansu i baroku aż po najnowszą muzykę XX i XXI wieku. Z równym powodzeniem wykonuje on utwory a cappella, z towarzyszeniem organów, a także wielkie formy wokalno-instrumentalne.

Koncerty w kraju i za granicą
Każdego roku chór daje około 30 koncertów, uczestnicząc w licznych uroczystościach na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego, takich jak: inauguracja roku akademickiego, promocje doktorskie, doktoraty honoris causa, spotkania opłatkowe w rezydencji Prymasa Polski, a także w wielu ważnych obchodach o charakterze patriotyczno-religijnym. Swoimi występami uświetniał m.in. pielgrzymki Jana Pawła II w Polsce, wielokrotnie śpiewał dla Ojca Świętego w Watykanie.
Chór odbywa liczne podróże zagran iczne. Pod kierownictwem ks. prof. K. Szymonika śpiewał on niemal we wszystkich krajach europejskich, m. in.: w Niemczech, Austrii, Francji, Włoszech, Hiszpanii, Monako, Szwajcarii, Jugosławii, na Węgrzech, w Mołdawii i w Rosji. Szczególnie gorąco przyjmowany był w 1990 roku we Francji, w której ks. prof. Szymonik - jako wyraz najwyższego uznania - otrzymał honorowe obywatelstwo miasta Rocamadour. Warto też wspomnieć o dwóch koncertach zespołu w rzymskokatolickiej bazylice archikatedralnej w Moskwie, w której 11 listopada 2006 roku wystąpił z programem muzyki polskiej, wykonując m.in. II i IV Litanię Ostrobramską Stanisława Moniuszki z towarzyszeniem Narodowej Orkiestry Rosyjskiej, zaś 12 listopada podczas uroczystej Mszy św. w ramach obchodów polskiego narodowego Święta Niepodległości zaśpiewał Mszę Częstochowską Mariana Sawy. Obecnie chór przygotowuje się do dwóch kolejnych podróży koncertowych. W sierpniu br. uda się do Włoch, a w połowie grudnia do Belgii, gdzie wystąpi w Brukseli oraz w Louvain na zaproszenie tamtejszego uniwersytetu.
Chór współpracuje z wieloma orkiestrami symfonicznymi. Są wśród nich: Orkiestra Koncertowa Wojska Polskiego, Sinfonia Varsovia, Orkiestra Symfoniczna Akademii Muzycznej w Katowicach, Orkiestra Symfoniczna Akademii Muzycznej w Warszawie, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Częstochowskiej, Orkiestra Symfoniczna PRiTV w Warszawie, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Kieleckiej, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Jeleniogórskiej, a także zespoły zagraniczne: Deutsches Kammerorchester z Berlina, Orquestra Sinfónica del Vallés czy Narodowa Orkiestra Rosyjska.
Do wybitnych osiągnięć artystycznych chóru zaliczyć można jego udział - wspólnie z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej - w wykonaniu dzieł wokalno-instrumentalnych, m.in. "Pieśni ludowych" Andrzeja Panufnika pod batutą Jana Krenza, "Pasji" S. Gubaiduliny na zakończenie Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień" (2004), VIII Symfonii G. Mahlera pod dyrekcją A. Wita (2005) czy "Uczty Baltazara" Wiliama Waltona (2006). We wrześniu br. podczas finałowego koncertu "Warszawskiej Jesieni" chór wykona z Orkiestrą Symfoniczną FN nowe dzieło S. Gubaiduliny - oratorium "Zmartwychwstanie".

Nagrody w konkursach krajowych i międzynarodowych
Potwierdzeniem wysokiego poziomu artystycznego Chóru UKSW są liczne uzyskane przez niego nagrody i wyróżnienia w prestiżowych konkursach w kraju i za granicą, takich jak: Ogólnopolski Turniej Chórów "Legnica Cantat" (1985 - za najlepszy debiut; 1986 - Nagroda Ministra Edukacji Narodowej i Nagroda specjalna dla dyrygenta; 1992 - nagroda za najlepsze wykonanie kompozycji religijnej); Ogólnopolski Festiwal Polskiej Pieśni Chóralnej w Katowicach (1988 - I miejsce i Złoty Medal); Ogólnopolski Festiwal Pieśni Religijnej w Rumi (1990 - II miejsce); Międzynarodowy Konkurs Chóralny w Fivizzano we Włoszech (1998 - dwie pierwsze nagrody); Mazowiecki Festiwal Chórów Akademickich w Warszawie (2001 - I Nagroda i Puchar Wojewody Mazowieckiego); 52. Concorso Polifonico Internazionale "Guido d'Arezzo" w Arezzo (2004 - III miejsce). Warto wymienić także Nagrodę Kanclerza Bałtyckiej Wyższej Szkoły Humanistycznej "Echo Bałtyku" za propagowanie współczesnej polskiej muzyki sakralnej (1998) oraz Złotą Odznakę Liceum św. Augustyna (1999).

Nagrania fonograficzne
Chór Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego posiada ogromny dorobek fonograficzny. Utwory w jego wykonaniu zarejestrowane zostały w licznych nagraniach radiowych i telewizyjnych, zarówno w Polsce, jak i za granicą, a także na 15 płytach CD. Z okazji jubileuszu 40-lecia ukażą się 3 kolejne płyty. Na jednej z nich będą trzy msze Stanisława Moryty: Msza legnicka, Missa brevis pro defunctis oraz Missa solemnis hommage a Josquin Desprez, na drugiej znajdzie się Missa "Alma Redemptoris Mater" Marka Jasińskiego oraz kilka najpiękniejszych śpiewów gregoriańskich. Trzecia płyta zawierać będzie natomiast kolędy polskie.

Jubileuszowy Koncert Muzyki Polskiej
Z okazji swego 40-lecia chór wystąpił w jubileuszowym Koncercie Muzyki Polskiej, który odbył się 23 maja br. w warszawskiej Akademii Muzycznej pod honorowym patronatem arcybiskupa metropolity warszawskiego, wielkiego kanclerza UKSW ks. dr. Kazimierza Nycza, ministra kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierza Michała Ujazdowskiego oraz rektora UKSW ks. prof. dr. hab. Ryszarda Rumianka.
Koncert poprzedziło przemówienie rektora AMFC prof. Stanisława Moryty. Wśród wielu życzeń, wyrazów uznania i podziękowań rektor wspomniał o źródłach inspiracji jego własnych utworów sakralnych: - Nie napisałbym tych utworów, gdyby nie było Chóru ATK, jego otwartości na nową, przede wszystkim polską muzykę - powiedział.
Dopełnieniem części oficjalnej było uhonorowanie ks. prof. Kazimierza Szymonika Srebrnym Medalem "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis" oraz Alicji Ogrodzińskiej, odpowiedzialnej za kształcenie wokalne chóru - Odznaką Honorową "Zasłużony dla Kultury Polskiej".
W pierwszej części koncertu dominowały utwory a cappella. Na początku zabrzmiał "Introit Viri Galilei" w wykonaniu Scholi Gregoriańskiej UKSW złożonej z członków chóru. Jest to zespół o idealnie wyrównanym brzmieniu, śpiewający muzykalnie, ze znajomością stylu gregoriańskiego. Chór UKSW wykonał Psalm 129 "Z głębokości grzechów moich" Cypriana Bazylika, polichóralne "Laetentur caeli" Mikołaja Zieleńskiego, "Już się zmierzka" Wacława z Szamotuł, "Gloria" z "Missa Pulcherrima" Bartłomieja Pękiela, "Pozdrowienie Anielskie" Stanisława Moniuszki i "Spraw, niech płaczę" - IV część "Stabat Mater" Karola Szymanowskiego (partie solowe: Barbara Sobstyl-Szczerbaczewicz - sopran, i Ewelina Rzezińska - alt). W wykonaniu programu a cappella ważną rolę pełniły występujące pomiędzy kolejnymi utworami improwizacje organowe Michała Sławeckiego - absolwenta muzyki kościelnej AMFC, obecnie zaś studenta IV roku kompozycji. Pełni on w chórze funkcję drugiego dyrygenta. Improwizacje te, zróżnicowane wyrazowo, utrzymane w sakralnym charakterze i nowoczesnej konwencji stylistycznej, wprowadzały w klimat kolejnych utworów.
Pierwszą część koncertu zakończyło "Stabat Mater" Mariana Sawy z udziałem solistów (Barbara Sobstyl-Szczerbaczewicz, Anna Krawczuk - sopran, Ewelina Rzezińska - alt), z towarzyszeniem fortepianu (Ewa Wilczyńska) oraz organów (Michał Sławecki).
W drugiej części koncertu Chór UKSW wystąpił z towarzyszeniem Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Częstochowskiej pod dyrekcją ks. prof. Kazimierza Szymonika. Na program tej części złożyły się dwie kompozycje współczesne: "Lacrimosa" Witolda Lutosławskiego (Barbara Sobstyl-Szczerbaczewicz - sopran) i "Te Deum" Stanisława Moryty (Justyna Stępień - sopran).
Wykonanie koncertu jubileuszowego potwierdziło wysoki poziom artystyczny Chóru UKSW. Odznacza się on pięknym brzmieniem, nieskazitelną czystością intonacji, perfekcją rytmiczną, staranną dykcją. Jego niezwykle muzykalna i ekspresyjna interpretacja sprawiła, że koncert ten był dla słuchaczy prawdziwą ucztą duchową.
Na najbliższy swój występ Chór UKSW zaprasza do Sali Koncertowej w Dziekance przy Krakowskim Przedmieściu. W sobotę, 23 czerwca, o godz. 17.00 odbędzie się tam koncert utworów Stanisława Moryty.
Maria Wacholc
"Nasz Dziennik" 2007-06-16

Autor: wa