100-lecie stołecznej biblioteki

Treść

W bieżącym roku mija sto lat od utworzenia Biblioteki Publicznej Miasta Stołecznego Warszawy, jednej z najstarszych i najbardziej zasłużonych placówek tego typu w Polsce. Powstała ona w 1907 r. z inicjatywy Towarzystwa Biblioteki Publicznej, zaspokajając pilną potrzebę istnienia w stolicy ogólnodostępnej biblioteki naukowej.

Zawiązane w 1906 roku Towarzystwo Biblioteki Publicznej skupiało wybitnych intelektualistów, działaczy społecznych i przedsiębiorców. W jego skład wchodzili m.in. Stefan Żeromski, Samuel Dickstein, Stanisław Krzemiński, Władysław Smoleński i Seweryn Smolikowski. Rozwój biblioteki możliwy był dzięki składkom członkowskim Towarzystwa i pobieranym opłatom od czytelników. Wiele osób prywatnych, księgarzy i wydawców ofiarowało jej swoje zbiory, dzięki czemu książek wciąż przybywało. Warto nadmienić, że jednym z wymienianych darczyńców był m.in. Józef Piłsudski. W 1914 roku dzięki fundacji Eugenii Kierbedziowej, córki Stanisława Kierbedzia (sławnego konstruktora stalowych mostów kratowych i budowniczego pierwszego mostu stalowego w Warszawie), biblioteka uzyskała własną siedzibę przy ulicy Koszykowej 26. Kierbedziowa wyposażyła także wnętrza biblioteki w sprzęty, których część sama zaprojektowała. Warto wspomnieć, że Rada Warszawy włączyła Eugenię Kierbedziową za jej zasługi dla stolicy w poczet Honorowych Obywateli Warszawy. Przypomnijmy, że była ona wielką filantropką. Oprócz przekazania gmachu pod Bibliotekę Publiczną, ufundowała także gmach Szkoły Sztuk Pięknych na Wybrzeżu Kościuszkowskim, a także budynek dla Towarzystwa Popierania Przemysłu Ludowego. Sfinansowała również budowę jednego z pawilonów szpitala dla umysłowo chorych w Drewnicy pod Warszawą.
Drugim wielce zasłużonym dla rozwoju biblioteki był wybitny polski bibliotekarz i działacz społeczno-polityczny i oświatowy Faustyn Czerwijowski. Pełnił on funkcję dyrektora Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy w latach 1912-1937. Był autorem wielu podręczników bibliotekarskich oraz twórcą jednej z pierwszych w Polsce szkół bibliotekarskich. W latach 1924-1926 pełnił funkcję prezesa Związku Bibliotekarzy Polskich. Ze względu na fakt, iż Bibliotece Publicznej m.st. Warszawy wciąż brakowało stałych i pewnych podstaw finansowych, by placówka ta sprawnie funkcjonowała i rozwijała się, 1 lutego 1928 roku Towarzystwo Biblioteki Publicznej rozwiązało się i przekazało instytucję wraz z majątkiem samorządowi miasta. Uzyskawszy stały budżet, biblioteka zainicjowała systematyczne kształcenie kadry, zakładając w 1929 roku Roczną Szkołę Bibliotekarską i wznowiła działalność wydawniczą, powołując do życia czasopismo nazwane "Biuletyn Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy". W 1934 roku pismo to zmieniło swoją nazwę na "Bibliotekarz". Wychodzi ono do dziś jako wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich i Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy. W 1939 roku w skład Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy wchodziły: biblioteka główna, pięć filialnych czytelni dzielnicowych, trzydzieści cztery wypożyczalnie (w tym jedna dla niewidomych) i szesnaście czytelni dla dzieci, a jej księgozbiór liczył pół miliona woluminów. W styczniu 1945 roku Biblioteka Publiczna została podpalona przez wycofujących się z Warszawy Niemców. Zagładzie uległo ponad trzysta tysięcy woluminów, a ponad sto tysięcy wywieziono. Już jednak kilka miesięcy później, bo 26 maja 1945 roku, placówka wznowiła swoją działalność.
Dziś prężnie się rozwija. Jej obecny dyrektor Michał Strąk zaznacza, że ostatnio wprowadzono tutaj nowoczesny system informatyczny, który w tej chwili jest rozwijany. - Robimy mazowiecki system informacji bibliotecznej. Naszym zamiarem jest doprowadzenie do scentralizowania katalogów we wszystkich bibliotekach na terenie Mazowsza. Do tego będzie system informacji regionalnej. Jest to projekt unijny na około 4 mln złotych. Wchodzimy w bardzo ciekawy okres, ponieważ dzięki jubileuszowi odremontowaliśmy budynek Kierbedziów. Kończymy już teraz prace projektowe związane z przebudową biblioteki. Potraktowaliśmy remont budynku Kierbedziów jako pierwszy etap tej przebudowy. Dziś księgozbiór biblioteki liczy milion trzysta tysięcy woluminów - podkreśla dyrektor Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy.
Piotr Czartoryski-Sziler
"Nasz Dziennik" 2007-06-22

Autor: wa